„Lögfræði“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
mEkkert breytingarágrip
Nonnisig (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
Í greininni er viðfangsefni lögfræðinnar skýrð, skipulag hennar í fræðigreinar og vikið að laganámi og atvinnu lögfræðinga.
{{hreingera}}
'''Lögræði''' er [[fræðigrein]] sem hefur að markmiði að lýsa réttinum og skýra hann. Rétturinn í þessu sambandi er lög í víðum skilningi.
 
'''Lögræði''' er [[fræðigrein]] sem hefur að markmiði að lýsarannsaka lög réttinum og skýralögskýringargögn, hann.lýsa Rétturinnþeim íog þessuskýra. sambandi er lög í víðum skilningi.
Með lögum er bæði átt við lög í þrengri merkingu þ.e. fyrirmæli lögjafans í lagaformi og einnig lögum í víðara skilningi þ.e. skráðum og óskráðum réttareglum.
 
SlíkarMeð réttarreglurlögum er bæði átt við lög í þrengri merkingu þ.e. fyrirmæli lögjafans í lagaformi og einnig lög í víðara skilningi þ.e. skráðar og óskráðar réttareglur. Réttarreglur sem ekki stafa beint frá löggjafanum geta m.a. átt stoð í [[venja|venju]], [[lögjöfnun]], [[fordæmi|fordæmum]] eða [[eðli máls]].
 
 
==Fræðigreinar lögfræðinnar.==
Lögfræðinni er skipt í fræðigreinar eftir viðfangsefni:
 
Tvær megingreinar lögfræði eru; [[Allsherjarrétturallsherjarréttur]] og [[einkarétur]] og er sú skipting rakin til [[Rómarrétturrómarréttur|Rómaréttarrómaréttar]]. Ekki eru allir fræðimenn sammála um þessa skiptingu.
Tvær megingreinar lögfræði eru:
Til allsherjarréttar teljast reglur um skipulag og starfsháttu ríkisins, um réttarstöð einstaklinga gagnvart ríkinu og um afstöðu ríkisins gagnvart öðrum ríkjum. Einkarétturinn fjallar hins vegar aðallega um réttarreglurnar um réttarstöðu einstaklinga innbyrðis og samskipti þeirra sín á milli.
[[Allsherjarréttur]] og [[einkarétur]] og er sú skipting rakin til [[Rómarréttur|Rómaréttar]]. Ekki eru allir fræðimenn sammála um þessa skiptingu.
Til allsherjarréttar teljast reglur um skipulag og starfsháttu ríkisins, um réttarstöð einstaklinga gagnvart ríkinu og um afstöðu ríkisins gagnvart öðrum ríkjum. Einkarétturinn fjallar hins vegar aðallega um réttarreglurnar um réttarstöðu einstaklinga innbyrðis og samskipti þeirra sín á milli
 
Þá vilja fræðimenn nú flokka [[þjóðarréttur|þjóðarrétt]] og [[réttarfar]] í tvo sjálfstæða flokka. (tilv í danska wikipediu).
Til allsherjarréttar heyra:
 
Til allsherjarréttar heyra:
[[Stjórnskipunarréttur]], [[stjórnarfarsréttur]],[[refsiréttur]] og [[réttarfar]].
* [[Stjórnskipunarréttur]],
* [[stjórnarfarsréttur]] og
* [[refsiréttur]]
Í danmörku tilheyrir [[herréttur]] einnig allsherjarrétti.
 
Þá vilja sumir fræðimenn flokka [[þjóðaréttur|þjóðarétt]] undir allsherjarétt en aðrir telja hann alveg sjálfstæðan flokk.
 
Undir einkaréttinn falla:
* [[Persónuréttur]],
* [[sifjaréttur]],
* [[erfðaréttur]] og
* [[fjármunaréttur]]
Þá greinist hvert réttarsvið í undirflokka.
 
Undir fjármunaréttinn falla réttarsviðm.a. svo sem
[[Persónuréttur]],
** [[hlutaréttur]] og
[[sifjaréttur]],
** [[kröfuréttur]]
[[erfðarétt]] og [[fjármunarétt]].
 
Undir fjármunaréttinn falla réttarsvið svo sem
[[Hlutaréttur]] og
[[kröfuréttur]]
 
Lögfræði er kennd við nokkra háskóla á Íslandi en var áður fyrr eingöngu bundin við Háskóla Íslands. Þá stunda margir framhaldsnám erlendis eða leggja stund á erlenda lögfræði eingöngu.
Þá greinist hvert réttarsvið í undirflokka.
 
==Störf lögfræinga==
 
Lögfræði er kennd við nokkra háskóla á Íslandi en var áður fyrr eingöngu bundin við Háskóla Íslands. Þá stunda margir framhaldsnám erlendis eða leggja stund á erlenda lögfræði eingöngu.
==Nám í lögfræði==
 
Lögfræðin beinist að því að kenna að finna réttarökrétta niðurstöðu í réttarlegum vafamálum. Íog upphafirannsaka námsréttinn. Kenndar eru kenndar reglur um val og túlkun gagna. Síðan eruog einstakar fræðigreinar teknar fyrir.
Námið skiptist í grunnnám sem lýkur með BA gráðu, þá er Mastersnám sem er jafnframt embættispróf og lokapróf fyrir flesta. Einnig bjóða íslenskir háskólar upp á doktorspróf í lögum.
 
==Störf lögfræingalögfræðinga==
Störf sem lögfræðingar geta unnið eru fjölbreytt. Nokkrir vinna að að lagavísindum þ.e. stunda vísindalegar rannsóknir og skrif um lögfræðileg efni.
 
Störf sem lögfræðingar geta unnið eru fjölbreytt. Nokkrir vinna að lagavísindum þ.e. stunda vísindalegar rannsóknir og skrif um lögfræðileg efni.
 
Lögfræðingar starfa fyrir hið opinbera - allar greinar ríkisvaldsins og fyrir sveitarfélög. Dómarar eru löglærðir og aðstoðarmenn þeirra, fjölmargir lögfræðingar starfa innan stjórnsýslunnar. Með sífellt flóknara lagalegu umhverfi fyrirtækja vegna alþjóðlegra skuldbindinga er vaxandi þörf fyrir lögfræðinga hjá alls kyns fyrirtækjum. Þá starfa margir lögfræðingar sem sjálfstæðir ráðgjafar og málflutningsmenn.
Lína 43 ⟶ 49:
 
[[Flokkur:Lögfræði]]
 
* {{Dawikiheimild|jura|15. febrúar|2007}}
* {{bókaheimild|höfundur=Ólafur Jóhannesson|titill=Lög og réttur|útgefandi=Hið Íslenska Bókmenntafélag|ár=1975}}
{{vefheimild|url=http://www.lagadeild.hi.is/page/lagad_namsleidir |Lagadeild Háskóla Íslands - nám|15. febrúar | 2007}}