Wikipedia

„25. mars“: Munur á milli breytinga

Fletta í gegnum breytingarskrá
← Eldri breytingNýrri breyting →
Efni eytt Efni bætt við
MyndræntWiki-texti
Kvk saga (spjall | framlög)
2.601 breyting
mEkkert breytingarágrip
Lína 6:
 
== Atburðir ==
* [[708]] - [[Konstantínus páfi|Konstantínus]] varð páfi.
<onlyinclude>
* [[1016]] - [[Nesjaorusta]] var háð í [[Noregur|Noregi]] milli [[Sveinn Hákonarson|Sveins jarls]] og [[Ólafur helgi|Ólafs Haraldssonar]].
* [[1199]] - [[Ríkharður ljónshjarta]] Englandskonungur varð fyrir örvarskoti þegar hann sat um kastala í [[Frakkland]]i, þar sem uppreisnarmenn höfðu búið um sig. [[Blóðeitrun]] hljóp í sárið og hann dó rúmri viku síðar.
</onlyinclude>
* [[1223]] - [[Sancho 2. Portúgalskonungur|Sancho 2.]] varð konungur Portúgals.
* [[1306]] - [[Róbert 1. Skotakonungur|Róbert Bruce]] varð konungur [[Skotland]]s.
* [[1409]] - [[Kirkjuþingið í Písa]] hófst.
<onlyinclude>
* [[1436]] - [[Dómkirkjan í Flórens]] var vígð.
* [[1609]] - [[Jóhann Vilhjálmur hertogi af Cléves-Jülich-Berg]] lést barnlaus sem leiddi til upphafs [[Jülich-erfðastríðið|Jülich-erfðastríðsins]].
</onlyinclude>
* [[1634]] - Fyrstu [[England|ensku]] landnemarnir komu til [[Maryland]], fjórðu varanlegu nýlendu Englendinga í [[Nýi heimurinn|Nýja heiminum]].
* [[1655]] - [[Christiaan Huygens]] uppgötvaði stærsta tungl [[Satúrnus]]arSatúrnusar, [[Títan (tungl)|Títan]].▼
<onlyinclude>
▲* [[1655]] - [[Christiaan Huygens]] uppgötvaði stærsta tungl [[Satúrnus]]ar, [[Títan (tungl)|Títan]].
* [[1807]] - [[Breska þingið]] bannaði [[þrælahald|þrælaverslun]].
* [[1821]] - [[Grikkland]] lýsti yfir sjálfstæði frá [[Ottómanaveldið|Ottómanaveldinu]]. [[Gríska frelsisstríðið]] hófst.
</onlyinclude>
* [[1838]] - Til [[Ísland|landsins]] kom [[póstskip]], sem hafði lent í [[Hrakningar|hrakningum]] við [[Dyrhólaey]] og hrakti til [[Noregur|Noregs]], þar sem það hafði beðið færis að komast til Íslands í fjóra [[mánuður|mánuði]].▼
* [[1821]] - [[Grikkland|Grikkir]] gerðu [[uppreisn]] gegn [[Tyrkland|Tyrkjum]] og lýstu yfir [[sjálfstæði]].
* [[1901]] - Fyrsta tvígengis[[díselvél]]in var sýnd í [[Manchester]].▼
▲* [[1838]] - Til [[Ísland|landsins]] kom [[póstskip]], sem hafði lent í [[Hrakningar|hrakningum]] við [[Dyrhólaey]] og hrakti til [[Noregur|Noregs]], þar sem það hafði beðið færis að komast til Íslands í fjóra [[mánuður|mánuði]].
<onlyinclude>
▲* [[1901]] - Fyrsta tvígengis[[díselvél]]in var sýnd í [[Manchester]].
* [[1956]] - [[Selfosskirkja]] var vígð.
* [[1957]] - [[Rómarsáttmálinn]] var samþykktur með þátttöku [[Belgía|Belgíu]], [[Holland]]sHollands, [[Lúxemborg]]arLúxemborgar, [[Frakkland]]sFrakklands, [[Ítalía|Ítalíu]] og [[Vestur-Þýskaland]]sÞýskalands.
* [[1972]] - [[Lúxemborg]] sigraði [[Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva]] með laginu ''[[Aprés toi]]'' sem [[Vicky Leandros]] söng.
* [[1975]] - [[Vatnsfjörður (Barðaströnd)|Vatnsfjörður]] í [[Vestur-Barðastrandarsýsla|Barðastrandarsýslu]] var friðlýstur, um 100 km&sup2;² lands.
* [[1975]] - [[Faisal bin Abdul Aziz al-Saud|Faisal]], konungur [[Sádí-Arabía|Sádí-Arabíu]] var [[morð|myrtur]] af frænda sínum.
</onlyinclude>
* [[1979]] - Fyrsta nothæfa geimskutlan, ''[[Columbia (geimskutla)|Columbia]]'', var afhent NASA.
* [[1992]] - [[Alþingi]] afnam sjötíu ára gömul [[lög]] um bann við [[löndun]] úr erlendum [[fiskiskip]]um á [[Ísland]]i.▼
* [[1980]] - Erkibiskupinn [[Óscar Romero]] var skotinn til bana af byssumönnum meðan hann söng messu í [[San Salvador]].
* [[1981]] - [[Kertamótmælin í Bratislava]] fyrir trúfrelsi fóru fram.
* [[1983]] - [[Michael Jackson]] kynnti „tunglgönguna“ til sögunnar í sjónvarpsþætti vegna 25 ára afmælis Motown-útgáfunnar.
* [[1985]] - [[Maríukirkja (Reykjavík)|Maríukirkja]] var vígð í Breiðholti í Reykjavík.
* [[1985]] - Bandaríska kvikmyndin ''[[Amadeus]]'' fékk óskarsverðlaun sem besta kvikmyndin.
* [[1990]] - Fyrstu lýðræðislegu kosningarnar í [[Ungverjaland]]i fóru fram.
▲* [[1992]] - [[Alþingi]] afnam sjötíu ára gömul [[lög]] um bann við [[löndun]] úr erlendum [[fiskiskip]]umfiskiskipum á [[Ísland]]iÍslandi.
* [[1992]] - „Síðasti Sovétborgarinn“ [[Sergej Konstantínóvits Krikaljev]] sneri aftur til jarðar eftir 311 daga dvöl í geimstöðinni [[Mír (geimstöð)|Mír]].
* [[1999]] - [[Kosóvóstríðið]]: [[Fjöldamorðin í Ljubenić]] hófust í Kosóvó.
<onlyinclude>
* [[2001]] - [[Schengen-samstarfið]] tók gildi á [[Norðurlöndin|Norðurlöndunum]].</onlyinclude>
* [[2001]] - [[Uppreisnin í Makedóníu 2001]]: [[Makedóníuher]] hóf aðgerðir gegn uppreisnarsveitum albanskra aðskilnaðarsinna, [[Þjóðfrelsisherinn (Makedónía)|Þjóðfrelsishersins]].
* [[2002]] - Yfir 1000 létust þegar jarðskjálfti reið yfir norðausturhluta [[Afganistan]].
* [[2008]] - Her [[Afríkubandalagið|Afríkubandalagsins]] réðist á eyjuna [[Anjouan]] sem var í höndum skæruliða og lagði hana aftur undir stjórn [[Kómoreyjar|Kómoreyja]].
* [[2008]] - [[Efnahagskreppan á Íslandi 2008-2011]]: Seðlabanki Íslands hækkaði stýrivexti í 15%.
* [[2009]] - [[Kraftlyftingadeild Glímufélagsins Ármanns]] var stofnuð.
* [[2013]] - Evrópusambandið samþykkti 10 milljarða evra björgunarpakka handa [[Kýpur]].
* [[2015]] - [[Sádí-Arabía]] hóf loftárásir á uppreisnarsveitir í Jemen.
* [[2018]] - Flugfélagið [[Qantas]] hóf fyrstu beinu flugin án áningar milli [[Heathrow-flugvöllur|Heathrow]] á Englandi og [[Perth-flugvöllur|Perth]] í Ástralíu með flugvélum af gerðinni [[Boeing 787 Dreamliner]].
* [[2018]] - [[Eldsvoðinn í Kemerovo]]: 64 létust í eldsvoða í verslunarmiðstöð í rússnesku borginni Kemerovo.</onlyinclude>
 
== Fædd ==
* [[1157]] - [[Alfons 2. Aragóníukonungur|Alfons 2.]] Aragóníukonungur (d. [[1196]]).
* [[1259]] - [[Androníkos 2. Palaíológos]], keisari [[Býsans]] (d. [[1332]]).
* [[1345]] - [[Blanka af Lancaster]], eiginkona [[John af Gaunt]] og móðir [[Hinrik 4. Englandskonungur|Hinriks 4.]] (f. [[1369]]).
* [[1347]] - [[Heilög Katrín frá Siena]] (d. [[1380]]).
* [[1636]] - [[Henric Piccardt]] hollenskur lögfræðingur (d. [[1712]]).
* [[1762]] - [[Thomas-Alexandre Dumas]], franskur herforingi (d. [[1806]]).
* [[1767]] - [[Joachim Murat]], franskur herforingi (d. [[1815]]).
* [[1819]] - [[V.U. Hammershaimb]], færeyskur prestur (d. [[1909]]).
* [[1881]] - [[Béla Bartók]], ungverskt tónskáld (d. [[1945]]).
* [[1908]] - [[David Lean]], enskur kvikmyndaleikstjóri (d. [[1991]]).
* [[1914]] - [[Norman Borlaug]], bandarískur landbúnaðarverkfræðingur (d. [[2009]]).
* [[1920]] - [[Paul Scott]], breskur rithöfundur (d. [[1978]]).
* [[1924]] - [[Skúli Guðmundsson]], íslenskur frjálsíþróttamaður (d. [[2002]]).
*[[1934]] - [[Gloria Steinem]], bandarísk blaðakona, femínisti og aðgerðasinni.
* [[19421934]] - [[ArethaGloria FranklinSteinem]], bandarísk söngkonablaðakona, femínisti (dog aðgerðasinni. [[2018]])
* [[1942]] - [[Aretha Franklin]], bandarísk söngkona (d. [[2018]]).
* [[1945]] - [[Þórhildur Þorleifsdóttir]], íslenskur leikstjóri.
* [[1946]] - [[Sigurður Karlsson]], íslenskur leikari.
* [[1947]] - [[Elton John]], breskur söngvari og lagahöfundur.
* [[1962]] - [[Sigrún Gylfadóttir]], íslensk leikkona.
* [[1962]] - [[Marcia Cross]], bandarísk leikkona.
* [[1965]] - [[Frank Ordenewitz]], þýskur knattspyrnumaður.
* [[1982]] - [[Jenny Slate]], bandarísk leikkona.
== Dáin ==
Lína 47 ⟶ 75:
* [[1873]] - [[Vilhelm Marstrand]] danskur listmálari (f. [[1810]]).
* [[1918]] - [[Claude Debussy]], franskt tónskáld (f. [[1862]]).
* [[1946]] - [[Guðrún H. Finnsdóttir]], vesturíslenskur rithöfundur (f. [[1884]]).
* [[1965]] - [[Þorsteinn Jónsson (formaður)|Þorsteinn Jónsson]], formaður (f. [[1880]]).
* [[1975]] - [[Faisal bin Abdul Aziz al-Saud|Faisal]], konungur Sádí-Arabíu (f. [[1903]]).
* [[1986]] - [[Þráinn Sigurðsson]] knattspyrnuþjálfari og formaður [[Knattspyrnufélagið Fram|Knattspyrnufélagsins Fram]] (f. [[1911]]).
* [[1995]] - [[James Samuel Coleman]], bandarískur félagsfræðingur (f. [[1926]]).
* [[1996]] - [[Guðlaugur Þorvaldsson]], íslenskur viðskiptafræðingur.
* [[2003]] - [[Páll S. Árdal]], íslenskur heimspekingur (f. [[1924]]).
 
{{Mánuðirnir}}
Sótt frá „https://is.wikipedia.org/wiki/25._mars“