Wikipedia

„Elísabet 2. Bretadrottning“: Munur á milli breytinga

Fletta í gegnum breytingarskrá
← Eldri breytingNýrri breyting →
Efni eytt Efni bætt við
MyndræntWiki-texti
m Tók aftur breytingar 193.4.142.106 (spjall), breytt til síðustu útgáfu TKSnaevarr
Merki: Afturköllun
→‎Valdatíð (1952–): beygingar, stafsetning
Lína 33:
Georg 6. lést árið 1952, á meðan Elísabet var í opinberri heimsókn í [[Kenía|Keníu]]. Elísabet varð þannig þjóðhöfðingi [[Breska samveldið|breska samveldisins]] undir nafninu Elísabet 2. og var krýnd drottning í október næsta ár.<ref>{{Vefheimild|titill=Krýnd Elisabet II Bretadrottning|url=http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=5406327|útgefandi=''Eining''|ár=1953|mánuður=1. október|árskoðað=2019|mánuðurskoðað=21. september}}</ref>
 
Elísabet hefur verið vinsæll þjóðhöfðingi allt frá valdatöku sinni og einbeitti sér lengi að því að endurheimta virðugleikavirðuleika konungsfjölskyldunnar eftir umdeilda afsögn frænda síns.<ref>{{Vefheimild|titill=Elísabet II Bretadrottning sextug|url=http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=1638096|útgefandi=''Morgunblaðið''|ár=1986|mánuður=10. ágúst|árskoðað=2019|mánuðurskoðað=21. september}}</ref> Þó fór að bera á gagnrýni á hennihana árið 1957 í [[Súesdeilan|Súesdeilunni]], þegar [[Louis Mountbatten|Mountbatten lávarður]], frændi Filippusar og fjölskylduvinur Elísabetar, lét hafa eftir sér að drottningin væri á móti stríðsrekstri Breta í Egyptalandi. [[Anthony Eden]] forsætisráðherra, sem hafði átt frumkvæði að stríðinu, neyddist í kjölfarið til að segja af sér formennsku í [[Íhaldsflokkurinn (Bretland)|Íhaldsflokknum]] og Elísabet skipaði [[Harold Macmillan]] í embætti forsætisráðherra. Þegar Macmillan sagði síðan af sér sex árum síðar staðfesti Elísabet valið á aðalsmanninum [[Alec Douglas-Home]] sem eftirmanni hans, sem mörgum þótti ólýðræðislegt og leiddi til frekari gagnrýni á embætti Elísabetar.<ref name=ruv2016/>
 
Elísabet hafði átt í góðu sambandi við fyrsta forsætisráðherra sinn, [[Winston Churchill]], sem hrósaði henni fyrir sterkan persónuleika og hafði mynd af henni fyrir ofan rúm sitt á sveitasetri sínu síðustu árin. Samskipti hennar við [[Margaret Thatcher]], forsætisráðherra frá 1979 til 1990, voru með stirðara móti og Thatcher mun hafa sagt um Elísabetu við flokksfélaga sína: „Hún er ekki ein af okkur.“<ref name=dv2015/>
 
Á níunda og tíunda áratugnum var mikið fjallað í slúðurblöðum og öðrum fjölmiðlum um einkalíf barna Elísabetar og myndugleiki krúnunnar baðbeið nokkurn hnekki fyrir vikið. Í frægri ræðu sem Elísabet hélt árið 1992 kallaði hún árið „annus horribilis“ („hræðilegt ár“ á latínu) og vísaði þar í ýmsa fjölskylduharmleiki sem þá stóðu yfir, meðal annars fráskilnað tveggja barna hennar ([[Anna Bretaprinsessa|Önnu]] og [[Andrés prins, hertoginn af York|Andrésar]]) frá mökum sínum og uppljóstranir um framhjáhald elsta sonar hennar, [[Karl Bretaprins|Karls krónprins]], á eiginkonu sinni, [[Díana prinsessa|Díönu prinsessu]].<ref name=sunnudagsmoggi>{{Vefheimild|titill=Drottningin skyldurækna|url=http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=6020153|útgefandi=''SunnudagsMogginn''|ár=2012|mánuður=3. júní|árskoðað=2019|mánuðurskoðað=21. september}}</ref>
 
Til þess að reyna að breyta ímynd konungdæmisins byrjaði drottningin að borga skatta í kjölfar hneykslismálanna og lét opna [[Buckinghamhöll]] fyrir almenningi í tvo mánuði á ári.<ref name=sunnudagsmoggi/> Karl og Díana hlutu lögskilnað árið 1996 og Díana lést með sviplegum hætti í bílslysi í París næsta ár. Fráskilnaður og dauði Díönu, sem hafði notið mikilla vinsælda og hafði þótt anda ferskum andvara á ímynd konungfjölskyldunnar á meðan þau Karl voru hjón, olli straumhvörfum í drottningartíð Elísabetar. Elísabet sýndi sína mannlegu hlið er hún minntist Díönu í sjónvarpsávarpi og vann sér aftur inn mikla velvild sem hún hafði glatað á undanförnum árum.<ref name=sunnudagsmoggi/>
Sótt frá „https://is.wikipedia.org/wiki/Elísabet_2._Bretadrottning“