Gullborgarhraun er hraun sem runnið hefur úr eldstöðinni Gullborg í Hnappadal fyrir 7000-9000 árum. Sjálft eldvarpið, Gullborg (143 m) er austarlega og sunnarlega í hrauninu sem er það stærsta í Hnappadal, um 15 ferkílómetrar. Í Gullborgarhrauni fundust árið 1957, nokkrir stórir hellar sem þykja skoðunarverðir og þá einkum fyrir sakir sérkennilegrar dropasteinsmyndunar og eru þeir á náttúruminjaskrá. Nefnist lengsti hellirinn, sem er um 670 m að lengd Borgarhellir og stutt frá honum samsíða, liggur 320 m langur Vegghellir. Hellir sá dregur nafn sitt af minjum um mannvist í hellinum, fornum hlöðnum vegg er nánast lokar hann af einum 70 m innan hellismunnans.

Kort af Gullborgarhrauni.

Veggur þessi í Vegghelli er hlaðinn úr hraungrýti sem þar er fyrir að finna og er getum að því leitt, að hann hafi annað hvort hlaðið útigangsmenn er þar hafi hafst við, eða að þar hafi verið fylgsni Arons Hjörleifssonar, er var liðsmaður Guðmundar Arasonar biskups og segir frá í Sturlungu. Gekk Aron þessi skörulega fram í bardaga í Grímsey þá er Sturlungar freistuðu þess að ráða hann af dögum og þurfti hann af þeim sökum að fara huldu höfði eftir það. Hafa sagnir verið um Aronshelli á þessum slóðum sem nú er týndur.

Heimildir

breyta
  • Þorsteinn Jósepsson, Steindór Steindórsson og Páll Líndal (1982). Landið þitt Ísland, A-G. Örn og Örlygur.
  • Björn Hróarsson (1994). Á ferð um landið, Snæfellsnes. Mál og menning. ISBN 9979-3-0853-2.
   Þessi Íslandsgrein sem tengist landafræði er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.