Erla Kolbrún Svavarsdóttir

Erla Kolbrún Svavarsdóttir (f. 30. apríl 1961)[1] er prófessor við Heilbrigðisvísindasvið innan Hjúkrunarfræðideildar Háskóla Íslands[2] og forstöðumaður fræðasviðs fjölskylduhjúkrunar í samtengdu starfi á Landspítala.[3] Erla Kolbrún hefur um áratuga skeið lagt áherslu á þróun kennslu í fjölskylduhjúkrun auk þess að þróa og prófa mælitæki og meðferðarrannsóknir á sviði fjölskylduhjúkrunar, rannsakað ofbeldi í nánum samböndum og aðlögun einstaklinga og fjölskyldumeðlima að bráðum eða langvinnum líkamlegum og andlegum sjúkdómum/röskunum.[4]

Ferill breyta

Erla Kolbrún lauk BSN gráðu í hjúkrunarfræði frá Hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands árið 1987, kennslu og uppeldisfræði frá HÍ árið 1988, meistaragráðu í hjúkrunarfræði (Clinical Nurse Specialist í Parent-Child Nursing) frá Háskólanum í Wisconsin-Madison í Bandaríkjunum árið 1993 og doktorsprófi í hjúkrunarfræði frá sama skóla árið 1997.[2] Doktorsritgerð Erlu Kolbrúnar, Family adaptation for families of an infant or a young child with asthma, fjallaði um aðlögun og aðlögunarleiðir ungra barnafjölskyldna með astma.[5] Erla Kolbrún hefur unnið við almenn hjúkrunarstörf á kvennasviði og á geðsviði LSH. Árið 1997 var Erla Kolbrún ráðin við Hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands og starfaði þar í fullu starfi sem lektor fram til ársins 2000 en þá fékk hún framgang í stöðu dósents.[2] Árið 2006 fékk hún framgang í stöðu prófessors við sama skóla.[6] Samhliða því að sinna störfum prófessors er Erla Kolbrún forstöðumaður fræðasviðs fjölskylduhjúkrunar á Landspítala.[3]

Rannsóknir breyta

Erla Kolbrún hefur fengist við að þróa og prófa árangur af styrkleikamiðuðum meðferðarsamræðum fyrir einstaklinga og fjölskyldur þeirra sem eru með fjölbreittar sjúkdómsgreiningar og eða raskanir. Hún hefur ásamt samrannsakendum sínum á Landspítala meðal annars rannsakað fjölskyldur barna og unglinga með alvarlega líkamlega og geðræna sjúkdóma/raskanir svo sem fjölskyldur sem eru að fást við krabbamein, sykursýki, astma, ADHD, átröskun, gigt, flogaveiki, nýrnasjúkdóma eða lifrarsjúkdóm.[7][8][9][10][11][12][13] Frá 1997, hefur Erla Kolbrún, bæði hérlendis og í Bandaríkjunum, rannsakað þrautseigju, seiglu, bjargráð, heilsutengd lífsgæði, velliðan og aðlögun íslenskra og erlendra fjölskyldna þegar einn fjölskyldumeðlimur er með langvinnan sjúkdóm.[14][15][16][17][18][19][20][21] Niðurstöður af rúmlega tveggja áratuga rannsóknum Erlu Kolbrúnar og samrannsakendum hennar, leiddi til þróunar á styrkleikamiðuðum meðferðarsamræðum (SMM) fyrir einstaklinga sem eru að takast á við fjölbreytta sjúkdóma/heilsufarsvanda og fjölskyldur þeirra. Meðferðarsamræðurnar byggja á hugmyndafræði fjölskylduhjúkrunar en 4 nýir spurningalistar hafa auk þess verið þróaðir til að meta árangurinn af styrkleikamiðuðum meðferðarsamræður á klínískum vettvangi.[22][23][24][25][26][27][28][29][30] Ávinningurinn af rannsóknum hennar hefur leitt til aukinnar áherslu á mikilvægi fjölskylduhjúkrunar innan heilbrigðisþjónustunnar bæði hér á landi sem og erlendis.

Erla Kolbrún hefur að auki kannað fjölskyldumiðaða þjónustu meðal hjúkrunarfræðinga og ljósmæðra, og samspil hennar á starfsánægju sem og á hæfni og færni í fjölskylduhjúkrun.[31][32][33] Auk þess hefur hún um árabil staðið fyrir landskönnun og klínískum rannsóknum á ofbeldi í nánum parasamböndum meðal háskólakvenstúdenta, kvenna á áhættumeðgöngudeildum og meðal kvenna á slysa- og bráðamótttökudeild Landspítala.[34][35][36][37]

Erla Kolbrún hefur leiðbeint fjölda meistara- og doktorsnema við Háskóla Íslands[38] og hefur komið að leiðbeiningu doktorsnema við erlenda Háskóla. Hún hefur auk þess verið í öflugu rannsóknarsamstarfi við sérfræðinga í hjúkrun og ljósmæður á Landspítala, við hjúkrunarfræðinga og ljósmæður innan Heilsugæslu Höfuðborgarsvæðisins og við hjúkrunarfræðinga á SAk. Eins hefur hún verið í alþjóðlegu rannsóknarsamstarfi við rannsakendur í Bandaríkjunum (Háskólann í Minnesota School of Nursing, Háskólann í Wisconsin-Madison og Háskólann í Kentucky-Lexington), við rannsakendur á Norðurlöndunum og í Evrópu (FAME-RN rannsóknahópurinn) þ.e. við Háskólann í Groningen í Hollandi, Háskólann í Pamplona á Spáni, Háskólann í Turku í Finnlandi og Háskólann í Suður Danmörku, Kaupmannarhafnarháskóla og Háskólann í Árósum.[39]

Ýmis störf og viðurkenningar breyta

Erla Kolbrún hefur komið að fjölmörgum trúnaðarstörfum fyrir Hjúkrunarfræðideild og Heilbrigðisvísindasvið HÍ, en hún hefur meðal annars gegnt starfi deildarforseta Hjúkrunarfræðideildar[40] frá 2003-2007. Hún hefur auk þess setið í doktorsnámsnefnd og vísindanefnd Heilbrigðissviðs og í deildarráði og rannsóknarnámsnefnd Hjúkrunarfræðideildarinnar. Auk þess hefur hún komið að því að þróa námsleiðir í framhaldsnámi deildarinnar, verið formaður námsnefndar í BS námi við deildina og setið í stjórn Rannsóknarstofnunar í hjúkrunarfræði þar sem hún gegndi einnig formennsku á árunum 2008-2010.[41] Erla Kolbrún situr í ritstjórn the Journal of Family Nursing[42] og í ritstjórn Nordic Journal of Nursing Research.[43]

Erla Kolbrún var kjörin vísindamaður ársins á Landspítala Háskólasjúkrahúsi árið 2014.[3] Hún var tekinn inn í bandarísku hjúkrunarsamtökin American Academy of Nursing 2015[38] og hefur verið meðlimur í alþjóðlegu fjölskylduhjúkrunarsamtökunum International Family Nursing Association frá 2009.[44]

Helstu ritverk breyta

Greinar breyta

Bókarkaflar breyta

  • Svavarsdottir, E. K. (2018). Guided Participation and the Family Strength Oriented Therapeutic Conversations Intervention: Supporting Families of Children with Cancer (2018). Guided Participation in Pediatric Nursing Practice: Relationship-Based Teaching an dLearning with Parents, Children and Adolescents. Pridham, K. F; Limbo, R., and Schroeder, M.M (Eds). Springer, Publishing Company, New York, USA.
  • Svavarsdottir, E. K., & Gisladottir, M. (2016). Going inside the strength oriented therapeutic conversation intervention: A clinical case study of an adolescent with ADHD and his family (Chapter 8). Family Sygepleje; Birte Osterggard and Hanne Konradsen (eds). Forfatterne og Munksgaard, Kobenhavn, DK.

Bækur breyta

  • Erla Kolbrún Svavarsdottir og Helga Jonsdottir. (2011). Family Nursing in Action. Erla Kolbrún Svavarsdóttir and Helga Jónsdóttir, Ritstjórar. University of Iceland Press, University of Iceland, Reykjavik (406 pgs).
  • Erla Kolbrún Svavarsdottir. (2010). Ofbeldi margbreytileg birtingarmynd. Erla Kolbrun Svavarsdottir, ritstjóri. Háskólaútgáfan, (185 bls).

Heimildir breyta

  1. Mbl.is. (2001, 13. september). Hvert ætlum við að stefna? Sótt 28. desember 2019.
  2. 2,0 2,1 2,2 „Erla Kolbrún Svavarsdóttir“. Sótt 28. desember 2019.
  3. 3,0 3,1 3,2 „Erla Kolbrún Svavarsdóttir heiðursvísindamaður Landspítala 2014“. Sótt 28. desember 2019.
  4. ORCID. Erla Kolbrún Svavarsdóttir. Sótt 28. desember 2019.
  5. Skrá um doktorsritgerðir Íslendinga. Erla Kolbrún Svavarsdóttir. Sótt 28. desember 2019.
  6. Árbók Háskóla Íslands. Háskólaárið 2006 (bls. 272)[óvirkur tengill]. Sótt 28. desember 2019.
  7. Sigurdardottir, A. O., Svavarsdottir, E. K., & Juliusdottir, S. (2015). Family Nursing Hospital Training and the Outcome on Job Demands, Control and Support. Nurse Education Today, 35, 854-858.
  8. Garwick, A., Svavarsdottir, E. K., W., Anderson, L. S., Looman, W. S., Seppelt, A., & Orlygsdottir, B. (2015). Development of an International School Nurse Asthma Care Coordination Model, Journal of Advanced Nursing, 71, (3), 535-546.
  9. Gudnadottir, M., & Svavarsdottir, E. K. (2014). Advanced Nursing Intervention for Families of Children and Adolescents with Asthma: The Fathers Perspective. Vaard I Norden (Nordic Journal of Nursing Research), 2, 34, 49-52.
  10. Sigurdardottir, A.O., Svavarsdottir, E.K., Rayens, M.K., Yevgeniya Gokun. (2014). The Impact of a Web-Based Educational and Support Intervention on Parents' Perception of their Children´s Cancer Quality of Life: An Exploratory Study. Journal of Pediatric Oncology Nursing, 31 (3), 154-165.
  11. Ragnarsdottir, A., & Svavarsdottir, E. K. (2014). Advanced Knowledge in Nursing Practice can Make the Difference: The Value of a Nursing Intervention for Families of Chidlren with Rear Chronic Illnesses. Vaard I Norden (Nordic Journal of Nursing Research), 111 (34), 48-51.
  12. Konradsdottir, E., & Svavarsdottir, E. K. (2013). The Role of the Advanced Nurse Practitioners in Offering Brief Therapeutic Conversation Intervention for Families of Children and Adoelscents with Diabetes Type I. Vaard I Norden (Nordic Journal of Nursing Research), 109 (33), 44-47.
  13. Erlendsdottir, R.O., & Svavarsdottir, E. K. (2004). The Healthy-Sibling’s Behaviour: Icelandic Families Caring for a Young Child with Chronic Asthma. Vard I Norden, 71, 24, 14-19.
  14. Petursdottir, A. B., & Svavarsdottir, E. K. (2019). The effectiveness of a strengths-orienterd therapeutic conversation intervention on perceived support, well-being and burden among family caregivers in palliative home-care. Journal of Advanced Nursing,75, 3018-3031.
  15. Petursdottir, A.B., Haraldsdottir, E., & Svavarsdottir, E.K. (2019). The impact of implementing an educational intervention to enhance a family-oriented approach in specialized palliative home care: A quasi-experimental study - Scandinavian Journal of Caring Sciences, 33, 342-350.
  16. Sveinbjarnardottir, E. K., & Svavarsdottir, E. K. (2019). Drawing forward family strengths in short therapeutic conversations from a psychiatric nursing perspective. Perspective in Psychiatric Care, 55, 125-131.
  17. Gisladottir, M., & Svavarsdottir, E. K. (2017). The effectiveness of therapeutic conversation intervention for caregivers of adolescents with ADHD: A queasy experimental design. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 24, 15-27.
  18. Gisladottir, M., & Svavarsdottir, E. K. (2016). Development and Psychometric Testing of the Iceland-Family Illness Beliefs Questionnaire. Journal of Family Nursing, 22(3), 321-338.
  19. Rayens, M. K., Svavarsdottir, E. K., & Burkhart, P. (2011). Cultural Differences in Parent-Adolescent Agreement on the Adolescent’s Asthma-Related Quality of Life. Paediatric Nursing, 37, 6, 311-320.
  20. Burkhart, P., Svavarsdottir, E. K, Rayens, M. K., Oakley, M., & Orlygsdottir, B. (2009). United States and Icelandic Adolescents with Asthma: Predictors of Quality of Life. Journal of Advanced Nursing, 65(4), 860-866.
  21. Rayens, M. K., & Svavarsdottir, E. K. (2003). A new methodological approach in nursing research: An actor, partner, and interaction effect model for family outcomes. Research in Nursing and Health, 26, 409-419.
  22. Sveinbjarnardottir, E. K., Svavarsdottir, E. K.. & Wright, L.W. (2013). What are the benefits of a short therapeutic conversation intervention with acute psychiatric patients and their families? A controlled before and after study. International Journal of Nursing Studies, (50), 593-602.
  23. Sigurdardottir, A. O., Svavarsdottir, E. K., Rayens, M. K., & Adkins, S. Therapeutic Conversations Interventions in Pediatrics: Are they of Benefit for Families of Children with Asthma? (2013). Nursing Clinics of North America.
  24. Kamban, S. W. & Svavarsdottir, E. K. (2013). Does a Therapeutic Conversation Intervention in an Acute Peadiatric Setting make a Difference for Families of Children with Bronchiolitis caused by Respiratory Syncytial Virus (RSV)? Journal of Clinical Nursing, 22 (19-20), 2723–2733.
  25. Sveinbjarnardottir, E. K., Svavarsdottir, E. K., & Hrafnkelsson, B. (2012a). Psychometric Development of the Iceland-Family Perceived Support Questionnaire (ICE-FPSQ). Journal of Family Nursing, 18, 328-352.
  26. Sveinbjarnardottir, E. K., Svavarsdottir, E. K., & Hrafnkelsson, B. (2012b). Psychometric Development of the Iceland-Expressive Family Functioning Questionnaire (ICE-EFFQ). Journal of Family Nursing, 18, 353-377.
  27. Halldorsdottir, B. S., & Svavarsdottir, E. K. (2012). Purposeful Therapeutic Conversations: Are they effective for families of individuals with COPD? A quasi-experimental study. Vaard I Norden, (The Nordic Journal of Nursing Research), 1, 103, 48-51.
  28. Konradsdottir, E., & Svavarsdottir, E. K. (2011). How effective is a short-term education and support intervention for families of an adolescent with type 1 diabetes? Journal for Specialists in Pediatric Nursing, 16, 4, 295-304.
  29. Gisladottir, M., & Svavarsdottir, E. K. (2011). Educational and support intervention to help families assist the recovery of relatives with eating disorders. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 18, 2, 122-130.
  30. Gisladottir, M., & Svavarsdottir, E.K. (2007). Þróun Fjölskyldumeðferðar fyrir ungar konur með átröskun. Tímarit hjúkrunarfræðinga, 4, 83, 24-29.
  31. Svavarsdottir, E. K., Sigurdardottir, A. O., Konradsdottir, E., & Tryggvadottir, G. B. (2018). The impact of nursing education and job characteristics on nurse's perceptions of their family nursing practice skills. Scandinavian Journal of Caring Sciences, vol. 32(4), p 1297-1307.
  32. Sigurdardottir, A. O., Garwick, A. W., Svavarsdottir, E. K. (2017). The importance of family support in pediatrics and its impact on healthcare satisfaction. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 1-12.
  33. Sveinbjarnardottir, E. K. & Svavarsdottir, E. K. (2011). Nurses Attitudes towards the Importance of Families in Psychiatric Care following an Educational and Training Intervention Program. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 18, 10, 895-903.
  34. Svavarsdottir, E. K. (2008). Gedvernd. Áhrif andlegs, líkamlegs og kynferðislegs ofbeldis á andleg heilsu kvenna, 1,37, (pp. 12-20).
  35. Google Scholar. Erla Kolbrun Svavarsdottir. Sótt 28. desember 2019.
  36. Jafnréttisstofa. (2010). Málþing um ofbeldi. Sótt 28. desember 2019.
  37. Háskóli Íslands. Að ná til kvenþolenda ofbeldis í nánum samböndum. Erla Kolbrún Svavarsdóttir, prófessor við Hjúkrunarfræðideild. Sótt 28. desember 2019.
  38. 38,0 38,1 „Háskóli Íslands. (2015). Hlýtur inngöngu í Bandarísku hjúkrunarakademíuna“. Sótt 28 desember 2019.
  39. Cristina. G.,…Svavarsdottir, E. K. (2019). Prioritizing Family Health of Older People in Europe: Current State and Future Directions of Family Nursing and Family-Focused Care: Guest Editorial, Journal of Family Nursing, 25(2), 163-169. Doi: 10.1177/1074840719852547
  40. Morgunblaðið. (2005, 12. apríl). Stúlkur meta lífsgæði sín meira en drengir: Lífsgæði 10-12 ára skólabarna. Sótt 28. desember 2019.
  41. Háskóli Íslands. (2010). Fréttatilkynning vegna fyrirhugaðar úthlutunar úr Rannsóknasjóði Ingibjargar R. Magnúsdóttur. Styrkir til doktorsnema í hjúkrunar- og ljósmóðurfræðum við HÍ. Sótt 28. desember 2019.
  42. Journal of Family Nursing. Editorial Board. Sótt 28. desember 2019.
  43. Nordic Journal of Nursing Research. Editorial Board. Sótt 28. desember 2019.
  44. International Family Nursing Association. Dr. Erla Kolbrún Svavarsdottir: Honorary Scientist Award 2014, Landspitali University Hospital, Iceland. Sótt 28. desember 2019.