Kvenréttindi

Kvenréttindi eru þau efnahagslegu og stjórnmálalegu réttindi sem konur og stelpur í mjög margvíslegum aðstæðum hafa gert tilkall til og gera enn í dag. Baráttan fyrir kvenréttindum er til komin vegna margvíslegrar, sögulegrar og hefðbundinnar mismununar körlum í vil á kostnað kvenna.

Þau réttindi sem konur hafa gert tilkall til til jafns við karlmenn eru meðal annars kosningaréttur í lýðræðisríkjum, réttur til jafnra launa kynjanna fyrir sömu störf, til sjálfræðis, fjárræðis, til þess að ganga í her, gegna opinberum embættum, o.fl.

Jafnrétti er víðast hvar talsvert mikið á Vesturlöndum, og þá sérstaklega í Skandinavíu. Í einveldisríkjum eins og t.d. Sádi-Arabíu eru réttindi kvenna af skornum skammti, þar mega þær hvorki aka farartæki né heldur kjósa til ráðgefandi þings (a. Majlis as-Shura).

Saga

Konur hafa haft völd í ýmsum ríkjum og veldum í gegnum tíðina, til dæmis var Kleópatra, drottning Egyptalands, margar drottningar hafa ráðið ríkjum í Englandi, eins og Elísabet 1. og einnig má nefna Jóhönnu af Örk.

Baráttuna fyrir kosningarétti kvenna má rekja til skrifa breska femínistans Mary Wollstonecraft í byrjun 19. aldar. Konur fengu fyrst kosningarétt árið 1893 í Nýja-Sjálandi sem þá var nýlenda Breta. Íslenskar konur fengu kosningarétt til Alþingiskosninga árið 1915, þó með nokkrum takmörkunum. Svissneskar konur fengu ekki kosningarétt fyrr en 1971.

Sjá einnig

• Kvenréttindi á Íslandi

Tenglar

• UN Women (United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women)
• Vefur UN Women um stöðu kvenréttinda
• Íslensk landsnefnd UN Women
• Kvenréttindi, grein eftir Sigríði Th. Erlendsdóttur í Morgunblaðinu 17. júní, 1994
• Heimastjórn í hundrað ár - 1904 - 2004 - Kvenréttindi Geymt 10 mars 2016 í Wayback Machine
• Enn hallar á konur, frétt Rúv.is 6. júlí 2011
• Um hag kvenna, grein í Þjóðviljanum frá 31. desember 1886