|
|
|
[[Mynd:Candleburning.jpg|thumb|150px|Kerti brennur]]
'''Kerti''' ereru fastmisbreiðir stykkisívalningar afúr [[sterín]]i, [[vax]]efnii semeða er[[tólg]] notaðmeð [[Kveikur|kveik]] eða raki í miðjunni til að útvegaláta [[ljós]]loga á. Í dagNútildags eru flest kerti gerð úr [[paraffín]]i, en sum eru úr [[bývax]]i, [[sojabaun]]um, öðrum jurtum eða [[tólg]] (gerð í bræðslubræddri [[nautgripir|nautagripafitanautagripafitu]]). Það eru líkaeinnig til „gelkerti“ sem eru gerð úr blöndu vaxaf vaxi og plasts[[plast]]i. TilKerti eru ýmisslátin konarstanda hlutir til að halda kertum, m.a.í [[kertastjaki|kertastjakarkertastjökum]], og[[undirskál]]um eða [[ljósakróna|ljósakrónurljósakrónum]]. EinhverSá sem býrsteypir kerti til heitirnefnist ''kertagerðamaður''.
Þegar kveikt er á [[kveikur|kveik]] kertiskerti með [[eldspýta|eldspýtu]] eða [[kveikarikveikjari|kveikarakveikjara]] breytist lítið vaxvaxið í gufu. Þegar þettaþað eldsneyti hefur breyst í gufugerist sameinast það [[súrefni]]nu í loftinu og [[logi]] myndast. Þessi logi gefur nógnægan hita til að kertið heldurhaldi áfram að brenna svonaþannig: lítið vaxVaxið bræðirbráðnar, vaxið fersmitast upp eftir kveikinum að loganum með [[hárpípukraftur|hárpípukrafti]], vaxið brennur í loganum. MeðanVið áþað kertiðað brennurbrenna verðurstyttist þaðkertið. ennSá stytta. Hlutirhluti kveiksins sem gefur ekki eldsneyti frá sér brennur í loganum. Þannig er lengd kveiksins takmörkuð og kertið brennur áupp með stöðugujöfnum hraði. Stundum er nauðsynlegt að klippa kveikinn með [[skæri|skærum]] ef hann brennur ekki vel í loganum. Fyrir [[20. öldin|20. öld]] fengust sérstök skæri til þess að klippa kveiki, þessiþau vorugengu þekktundir semýmsum [[skari]]nöfnum eins og skarbítur eða kertaskæri.
FyrirÁður útbreidda notkunen [[rafmagn]]s varð almennt var kertið aðalleið til að fáhelsti ljósljósgafinn. Nú á dögum eru flest kerti notuð til skreytingar.
{{stubbur}}
|
