„Grímur Jónsson Thorkelín“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
BiT (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 2:
 
==Uppvöxtur og fyrstu starfsár==
Faðir Gríms Thorkelíns var Jón Teitsson (1728-1758) fálkafangari og hermaður í lífverði Danakonungs, sonur Teits Arasonar sýslumanns á [[Reykhólar|Reykhólum]]. Móðir Gríms var Elín Einarsdóttir (um 1725-1779), dóttir Einars Magnússonar sýslumanns á [[Bær|Bæ]] í [[Hrútafjörður|Hrútafirði]] og [[Broddanes]]i. Grímur var [[laungetinn]]. Hann kenndi sig síðar við Ara Þorkelsson, langafa sinn í föðurætt, (þ.e. Thorkelín).
 
Grímur fæddist á Bæ og ólst að hluta upp hjá móðurfólki sínu á Sveinsstöðum utan [[Ólafsvíkurenni|Ennis]] á [[Snæfellsnes]]i og í [[Ljárskógar|Ljárskógum]] í [[Dalasýsla|Dölum]]. Hóf nám í [[Skálholtsskóli|Skálholtsskóla]] 1765, fór utan 1770, var tekinn í Frúarskóla í [[Kaupmannahöfn]] og varð stúdent þaðan 1773. Fór þá í háskólann og lauk prófi í lögfræði 1776. Hann lagði stund á norræna fornfræði og varð aðstoðarmaður í [[Leyndarskjalasafnið | Leyndarskjalasafni]] konungs 1780. Varð prófessor að nafnbót 1784.
Lína 9:
Árið [[1786]] hlaut Grímur styrk til að ferðast til [[England]]s, [[Írland]]s og [[Skotland]]s, til þess m.a. að leita heimilda um samskipti Dana og Englendinga á fyrri öldum. Meðal þess sem hann rannsakaði þar var hið fornenska handrit [[Bjólfskviða|Bjólfskviðu]], sem varðveitt er í [[British Library]], áður [[British Museum]]. Hann skrifaði handritið upp og réði mann til að gera aðra uppskrift. Hann hafði uppskriftirnar með sér til Danmerkur og eru þær nú í [[Konungsbókhlaða | Konungsbókhlöðu]] í Kaupmannahöfn.
 
Handrit ''Bjólfskviðu'' hafði lent í eldsvoða 1731, og sviðnuðu þá spássíurnar og skemmdust. Hluti af þeim molnaði síðan af á 19. og 20. öld. Uppskriftir Gríms Thorkelíns eru mikilvæg heimild um texta kviðunnar, því að þar má víða sjá stafi og orð, sem horfin eru úr handritinu, og væru því glötuð ef uppskriftanna nyti ekki við. Uppskriftir Thorkelíns hafa verið gefnar út ljósprentaðar: (''The Thorkelin Transcripts of Beowulf'', Copenhagen 1986).
 
Grímur dvaldist á Englandi 1786-1791, nýtti þar tímann vel og kynntist fjölda áhrifamanna. Hann varð doktor í lögfræði við háskólann í St. Andrews í Skotlandi 1788. Varð mikils metinn á Englandi og var boðið að verða einn af forstöðumönnum Britsh Museum, en hann hafnaði því.