Útgáfa síðunnar 6. janúar 2008 kl. 05:17 breyta 85.220.86.38 (spjall) →‎Í íslensku ← Eldri breyting		Útgáfa síðunnar 7. janúar 2008 kl. 01:07 breyta taka aftur þessa breytingu BiT (spjall \| framlög) 15.627 breytingar Ekkert breytingarágrip Nýrri breyting →
Lína 2: ===Í íslensku=== Í [[íslenska\|íslensku]] er boðhátturinn alltaf í [[persóna\|annarri persónu]] og stendur alltaf fremst í setningu. ÍTvær ~~íslensku~~leiðir eru til ~~þrenns~~að mynda '''boðhátt í íslensku''', '''stýfður boðháttur''' og '''viðskeyttur ~~konar~~boðháttur'''. ~~boðhættir:~~ * Boðháttur annarrar persónu eintölu er samruni stofns sagnar og persónufornafnsins ''þú''. ====Stýfður boðháttur==== :Dæmi: '''Komdu''' hingað! Fyrsta leiðin er að taka [[nafnháttur\|nafnháttinn]] (að hoppa, að elska) og fjarlægja endinguna ''-a'' (nema þetta sé [[veik sögn]] sem endar á ''-aði'' í þátíð eins og ''skrifa'') og kallast þetta '''stýfður boðháttur''' og er hann í [[önnur persóna\|annarri persónu]] [[eintala\|eintölu]]. Boðháttur annarrar persónu fleirtölu hefur sama form og framsöguháttur nútiðar. Persónufornafninu ''þið'' er ýmist sleppt eða haft á eftir boðhættinum. ▼ =====Dæmi===== ~~:Dæmi:~~ '''''Tak''' sæng þína og '''gakk'''!''▼ '''''Les''' þú þessar bækur drengur!'' * '''''Vinn''' núna verk þín!'' * '''''Hlæ''' þú ekki að mér stúlka!'' ====Viðskeyttur boðháttur==== '''Viðskeyttur boðháttur''' er þegar [[fornafn]]i (''þú'' eða ''þið'') ▲Í öðru lagi er boðháttur viðskeyttur, það er fornafni er skeytt aftan á stofn sagnar og tekur breytingum í samræmi við grannhljóð. Boðháttur annarrar persónu fleirtölu hefur sama form og [[framsöguháttur ~~nútiðar~~nútíðar]]. Persónufornafninu ''þið'' er ýmist sleppt eða haft á eftir boðhættinum. :Dæmi: '''Farið''' (þið) út! (Samanber "Þið farið út" þar sem sögnin er í framsöguhætti.) * Í formlegu máli getur boðháttur annarrar persónu eintölu verið stofn sagnarinnar. Það kallast '''stýfður boðháttur'''. Hægt er að mynda boðhátt af sögninni ''að vinna'' (stýfður '''vinn'''<ref name="beyging">http://www.lexis.hi.is/beygingarlysing/so/sb/vinna.html</ref>, viðskeyttur fleirtölu '''vinnið'''<ref name="beyging" />) en hann er sjaldan notaður. <ref>http://www.visindavefur.is/svar.asp?id=2303 Þannig er unnt að mynda boðhátt af sögninni að vinna, en hins vegar er hann sjaldan notaður.</ref> ▲:Dæmi: '''Tak''' sæng þína og '''gakk'''! =====Dæmi===== ''elska'' (stýfður) + ''þið'' (fornafn) → ''elsk''ið'''' : '''''Elskið'' friðinn börnin góð.'' ''flyt'' (stýfður) + ''þú'' (fornafn) → ''flyt'''tu''''' : '''''Flyttu'' allt draslið út.'' ''lem'' (stýfður) + ''þú'' (fornafn) → ''lemdu'' : '''''Lemdu'' ekki bróður þinn Elsa.'' ''keyr'' (stýfður) + ''þú'' (fornafn) → ''keyr'''ðu''''' : '''''Keyrðu'' mig út í búð.'' ==Boðháttur í öðrum tungumálum== Lína 42 ⟶ 63: „'''Plaudite''', amici, comedia finita est.“ *: (á [[íslenska\|íslensku]]: '''Klappið''', vinir, því gamanleiknum er lokið.) ==Heimildir== <references/> ==Krækjur==

„Boðháttur“: Munur á milli breytinga