„Jimmy Carter“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 44:
 
Í forsetakosningunum 1976 vann Carter nauman en öruggan sigur gegn Ford með um 50 prósentum atkvæða á landsvísu og 297 atkvæðum í [[Kjörmannaráð (Bandaríkin)|kjörmannaráðinu]]. Carter tók við af Ford sem forseti Bandaríkjanna þann 20. janúar 1977.
 
==Forseti Bandaríkjanna (1977–1981)==
Strax á öðrum degi sínum í forsetaembætti gaf Carter út almenna og skilyrðislausa sakaruppgjöf fyrir þúsundir manna sem höfðu svikist undan herkvaðningu í [[Víetnamstríðið|Víetnamstríðinu]], sem hafði verið eitt af kosningaloforðum hans.<ref>{{Tímarit.is|2853660|Carter náðar andstæðinga Víetnamstríðsins|útgáfudagsetning=22. janúar 1977|blað=[[Þjóðviljinn]]|blaðsíða=3}}</ref>
 
Vinsældir Carters dvínuðu talsvert á fyrsta ári hans í embætti. Meðal annars varpaði það skugga á fyrirheit Carters um bætt siðferði í ríkisstjórninni þegar [[Bert Lance]], fjárlagastjóri Hvíta hússins, varð að segja af sér í september 1977 vegna ásakana um fjármálamisferli.<ref>{{Tímarit.is|3299302|Hver er Jimmy Carter?|útgáfudagsetning=18. júní 1978|blað=[[Lesbók Morgunblaðsins]]|blaðsíða=12-13, 15|höfundur=Lance Morrow}}</ref> Carter reyndi að halda fjarlægð við pólitíska gangverkið í Washington en hafði þess í stað með sér fjölda samstarfsmanna sinna frá Georgíu sem höfðu litla reynslu af stjórnmálum alríkisins. Samband forsetans við Bandaríkjaþing og við áhrifamenn í Demókrataflokknum varð því með stirðara móti. Almennt var heiðarleiki Carters sjálfs ekki dreginn í efa en gjarnan var litið á hann sem hrekklausan sveitamann sem hefði ekki vit á alvöru bandarískra stjórnmála.<ref>{{Cite book|author=Jón Þ. Þór|year=2016|p=382}}</ref>
 
Árið 1978 fundaði Carter ásamt [[Menachem Begin]], forsætisráðherra Ísraels, og [[Anwar Sadat]], forseta Egyptalands, og stýrði viðræðum milli þeirra í viðleitni til þess að stofna til friðar milli landanna. Niðurstaða viðræðanna var að leiðtogarnir undirrituðu [[Camp David-samkomulagið]] þann 17. september 1978 en í því fólst að Egyptar viðurkenndu sjálfstæði Ísraels og stofnuðu til stjórnmálasambands við ríkið en Ísraelar skiluðu [[Sínaískagi|Sínaískaga]] til Egyptalands. Jafnframt gerði samkomulagið ráð fyrir því að [[Palestínumenn]] á [[Vesturbakkinn|Vesturbakkanum]] og [[Gasaströndin]]ni myndu fá sjálfsstjórn að fimm árum liðnum en að Ísraelar myndu áfram fá að halda herliði þar af öryggisástæðum.<ref>{{Tímarit.is|2863077|Samningarnir í Camp David|útgáfudagsetning=1. október 1978|blað=[[Þjóðviljinn]]|blaðsíða=4-5|höfundur=Einar Már Jónsson}}</ref>
 
==Tilvísanir==