„Sveinn Björnsson“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Lína 57:
Sveinn fór í nokkrar utanlandsferðir á forsetatíð sinni. Hann fór aðeins í eina opinbera heimsókn, til [[Franklin D. Roosevelt|Franklins D. Roosevelt]] [[Forseti Bandaríkjanna|Bandaríkjaforseta]] stuttu eftir lýðveldisstofnunina. Sveinn fékk góðar viðtökur og ítrekaði kröfu Íslendinga um að hernámslið Bandaríkjamanna hyrfi frá Íslandi eftir stríðið.<ref>{{Vefheimild|url=http://lemurinn.is/2014/04/19/forseti-nyja-lydveldisins-islands-hittir-franklin-d-roosevelt/|titill=Forseti nýja lýðveldisins Íslands hittir Franklin D. Roosevelt|útgefandi=''Lemúrinn''|ár=2014|mánuður=19. apríl|mánuðurskoðað=21. nóvember|árskoðað=2018}}</ref>
 
Samband Sveins við Kristján 10. Danakonung var ætíð stirt eftir stofnun lýðveldisins. Kristján hélt því fram að Sveinn hefði lofað því að Ísland myndi ekki slíta sambandi við Danmörku á meðan á hernáminu stæði en þetta þvertók Sveinn fyrir að hafa gert.<ref>{{Bókaheimild|titill=Fyrstu forsetarnir|höfundur=Guðni Th. Jóhannesson|útgefandi=Sögufélag|ár=2016|bls=73}}</ref> Þó taldist Sveinn vissulega til lögskilnaðarsinna og hefði heldur kosið að lýðveldisstofnun væri frestað til stríðsloka. Sveinn taldi það hins vegar ekki valdsvið sitt sem ríkisstjóra að setja fót milli stafs og hurðar við ráðagerðir stjórnvalda í þessu máli. Þetta meinta eiðrof stuðlaði að því að Sveinn fór aldrei í opinbera heimsókn til Danmerkur á forsetatíð sinni.
 
Fleiri deilumál spilltu sambandi Sveins við Dani á forsetatíð hans. Sonur Sveins, [[Björn Sv. Björnsson]], hafði gengið til liðs við [[SS-sveitirnar|SS-sveitir]] nasista í stríðinu og hafði unnið fyrir þá bæði innan og utan Danmerkur. Í stríðslok hafði Björn verið handtekinn, en íslensk stjórnvöld höfðu (að áeggjan Sveins og Georgíu forsetafrúr) beitt áhrifum sínum til að fá hann leystan úr haldi og framseldan til Íslands. Það að fyrrum nasisti gengi laus í innsta hring forsetans olli enn meiri kala milli Sveins og Danmerkur, og eitt sinn er sendiherra Dana sá Björn álengdar er hann sótti veislu á [[Bessastaðir|Bessastöðum]] bauð honum svo við að hann gekk á dyr.<ref>{{Bókaheimild|titill=Fyrstu forsetarnir|höfundur=Guðni Th. Jóhannesson|útgefandi=Sögufélag|ár=2016|bls=74}}</ref> Sagt er að sonur og arftaki Kristjáns, [[Friðrik 9. Danakonungur]], hafi eitt sinn látið þau orð falla að allir Íslendingar væru velkomnir í konungsgarð, „nema Sveinn Björnsson“.<ref>{{Bókaheimild|titill=Fyrstu forsetarnir|höfundur=Guðni Th. Jóhannesson|útgefandi=Sögufélag|ár=2016|bls=75}}</ref> Sjálfur bannaði Sveinn syni sínum að tjá sig um reynslu sína í stríðinu eða að svara spurningum blaðamanna.<ref>{{Bókaheimild|titill=Þjóðhöfðingjar Íslands|höfundur=Vera Illugadóttir|útgefandi=Sögur útgáfa|ár=2018|bls=246}}</ref>