„Þjóðaratkvæðagreiðslur á Íslandi“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Lína 1:
'''[[Þjóðaratkvæðagreiðsla |Þjóðaratkvæðagreiðslur]] hafa átta sinnum farið fram á [[Ísland]]i.''' [[Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands]] kveður á um við hvaða aðstæður þjóðaratkvæðagreiðslur skuli haldnar. Í 11 gr. segir að hún skuli haldin ef Alþingi leysir forseta frá störfum, í 26. gr. segir að hún skuli haldin ef forseti synjar lagafrumvarpi staðfestingar og í 79. gr. segir að hún skuli haldin ef Alþingi samþykkir breytingar á kirkjuskipan ríkisins. Af þjóðaratkvæðagreiðslum á Íslandi hafa tvær verið vegna synjunar forseta á að undirrita lög og engar verið haldnar vegna breytinga á kirkjuskipan ríkisins eða vegna þess að alþingi hafi leyst forseta frá störfum. Flestar hafa verið af öðrum ástæðum.
Engin ákvæði eru um nánari útfærslur á þjóðaratkvæðagreiðslum, s.s. lágmarksþáttöku eða hversu stóran meirihluta þurfi til að niðurstaðan sé gild. Við [[Þjóðaratkvæðagreiðsla um framtíðargildi laga nr. 1/2010|atkvæðagreiðslu um framtíðargildi laga nr. 1/2010 (Icesave)]] árið 2010 voru sett sérstök lög um framkvæmd atkvæðagreiðslunnar.
Lína 45:
Þrisvar hefur reynt á gildi 26. greinarinnar. Í fyrsta skiptið árið 2004 þegar forseti synjaði lögum um svokallað [[Fjölmiðlafrumvarpið|fjölmiðlafrumvarp]] staðfestingar. Í því tilfelli kom ekki til þjóðaratkvæðagreiðslu þar sem ný lög voru sett sem námu þau fyrri úr gildi. Annað skiptið var þegar forseti synjaði lögum um skuldbindingar Íslands vegna [[Icesave]] staðfestingar árið 2010. Í því tilviki fór atkvæðagreiðslan fram þann 6. mars 2010. Það var í fyrsta skipti sem þjóðin felldi lög sem hafa verið samþykkt af Alþingi. Rúm 98% þeirra sem tóku afstöðu sögðu nei. Þriðja skiptið var 2011 og snerist einnig um Icesave. Þá var nýjum lögum um Icesave hafnað.
== Tengill ==
* [https://web.archive.org/web/20100307231351/http://www.kosning.is/thjodaratkvaedagreidslur/yfirlit/ Yfirlit yfir þjóðaratkvæðagreiðslur hér á landi] - Úr skýrslu starfshóps um tilhögun þjóðaratkvæðagreiðslu skv. 26. gr. stjórnarskrárinnar (júní 2004)
{{Íslensk stjórnmál}}
| |||