„Borgarastyrjöldin í Jemen (2014–)“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) Tek aftur breytingu 1679684 frá TKSnaevarr (spjall) Merki: Afturkalla |
m →Saga |
||
Lína 113:
Upphaf borgarastyrjaldarinnar í [[Jemen]] má rekja til [[Arabíska vorið|arabíska vorsins]] og fjöldamótmæla sem þá fóru fram gegn stjórn forsetans [[Ali Abdullah Saleh]].<ref name=sunna>{{Vefheimild|titill=Hvað gengur á í Jemen?|höfundur=Sunna Ósk Logadóttir|url=https://www.mbl.is/frettir/erlent/2017/03/28/hvad_gengur_a_i_jemen/|útgefandi=[[mbl.is]]|mánuðurskoðað=17. desember|árskoðað=2018|ár=2017|mánuður=28. mars}}</ref> Í byrjun 2011 var Saleh hrakinn frá völdum og varaforseti hans, [[Abdrabbuh Mansur Hadi]], var kjörinn forseti í kosningum sem fóru fram næsta ár.<ref name=sunna/> Hadi erfði erfiða stöðu frá forvera sínum og þurfti bæði að takast á við skæruhernað vígahópa eins og [[Al-Kaída]], víðtæka spillingu í jemenska stjórnkerfinu, matarskort, atvinnuleysi og aðskilnaðarsinna í suðurhluta landsins.<ref name=sunna/> Þessir erfiðleikar leiddu til þess að stjórn hans varð berskjölduð gegn uppreisn.
[[Hútar]], vopnuð samtök minnihlutahóps [[Sjía]]múslima í Jemen, höfðu lengi háð skærur gegn stjórnarher landsins, en eftir að ný stjórn tók við völdum nýttu þeir sér veikleika hennar og lögðu undir sig norðurhluta Jemen. Í september árið 2014 gerðu Hútar áhlaup á höfuðborgina [[Sana]] og tókst að leggja hana undir sig í janúar árið 2015.<ref name=sunna/> Hadi forseti var settur í stofufangelsi en í febrúar sama ár tókst honum að flýja úr haldi og koma sér upp
Stuttu síðar gerðu Hútar bandalag við öryggissveitir sem enn voru hliðhollar gamla forsetanum, Saleh, og gerðu tilraun til að ræna völdum í landinu og setja Saleh aftur á forsetastól. Hadi forseti flúði land, en uppreisn Hútanna var nú farin að vekja athygli grannríkisins [[Sádi-Arabía|Sádi-Arabíu]]. Sádar óttuðust að Hútarnir nytu stuðnings keppinauta þeirra, hins sjíaíslamska [[Íran]]s, og ákváðu því að grípa inn í styrjöldina með loftárásum ásamt bandalagi átta annarra ríkja.<ref>{{Vefheimild|titill=Gleymda stríðið í Jemen|höfundur=Sveinn H. Guðmarsson|url=http://www.ruv.is/frett/gleymda-stridid-i-jemen|útgefandi=[[RÚV]]|mánuðurskoðað=17. desember|árskoðað=2018|ár=2016|mánuður=8. desember}}</ref> Einkum hefur [[Bandaríkjaher|her]] [[Bandaríkin|Bandaríkjanna]] veitt Sádum ríkulega aðstoð í styrjöldinni.<ref>{{Vefheimild|titill=Gleymda stríðið í Jemen|höfundur=Guðrún Margrét Guðmundsdóttir|url=https://stundin.is/grein/5104/|útgefandi=''[[Stundin]]''|mánuðurskoðað=17. desember|árskoðað=2018|ár=2017|mánuður=30. júlí}}</ref> Deilt er þó um hversu mikil ítök, ef einhver, Íranar hafa í hreyfingu Húta.<ref>{{Vefheimild|titill=Söguleg átök í Jemen|höfundur=Pálmi Jónasson|url=http://www.ruv.is/frett/soguleg-atok-i-jemen|útgefandi=''[[RÚV]]''|mánuðurskoðað=17. desember|árskoðað=2018|ár=2015|mánuður=26. mars}}</ref>
|