„Halldór Laxness“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m Tók aftur breytingar Marrihvalur (spjall), breytt til síðustu útgáfu Iluvatar Merki: Afturköllun |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 21:
Frumburð sinn, Maríu (10. apríl 1923 - 19. mars 2016<ref>[http://www.mbl.is/greinasafn/grein/1590820/ ''María Halldórsdóttir (minningargrein)''], Morgunblaðið, 31. mars 2016</ref>), eignaðist Halldór með Málfríði Jónsdóttur (29. ágúst 1896 - 7. nóvember 2003<ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=251823&pageId=3483861 ''Málfríður Jónsdóttir (minningargrein)''], Morgunblaðið, 13. nóvember 2003, bls. 2</ref>) sem hann hafði kynnst sumarið 1922 í [[Rønne|Rönne]] á [[Borgundarhólmur|Borgundarhólmi]]; þau giftust samt ekki. Í lok ævi sinnar var Málfríður [[Listi yfir elstu manneskjur á Íslandi|elsti lifandi Íslendingurinn]].
Halldór var tvíkvæntur. Árið 1930 giftist hann Ingibjörgu Einarsdóttur (3. maí 1908 - 22. janúar 1994<ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=126136&pageId=1800431 ''Ingibjörg Einarsdóttir - Minning''], Morgunblaðið, 2. febrúar 1994, bls. 32</ref>) og með henni átti hann soninn Einar (9. ágúst 1931 - 23. maí 2016<ref>[http://www.mbl.is/frettir/innlent/2016/05/25/andlat_einar_laxness/ ''Andlát: Einar Laxness''], Morgunblaðið, 25. maí 2016</ref>). Þau slitu samvistir 1940. Halldór kynntist seinni konu sinni, [[Auður Laxness|Auði Sveinsdóttur]] (30. júní 1918 - 29. október 2012<ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=370381&pageId=6031157 ''Andlát: Auður Sveinsdóttir Laxness''], Morgunblaðið, 31. október 2012, bls. 2</ref>), á [[Laugarvatn|Laugarvatni]] 1939. Samkvæmt frásögn ævisöguritara Halldórs Laxness, [[Halldór Guðmundsson|Halldóri Guðmundssyni]], vildi Halldór fara rólega í sakirnar, og fyrstu árin eftir að þau byrjuðu að vera saman þurfti Auður að bíða þolinmóð eftir honum.<ref>Halldór Guðmundsson (2004): 439–440.</ref> Halldór Guðmundsson segir svo frá að Auður hafi verið tilbúin til þess að færa fórnir fyrir Halldór og getað létt áhyggjum af skáldinu, hún var konan sem Halldór dreymdi um.<ref>Halldór Guðmundsson. Halldór Laxness, ævisaga, bls. 501.</ref> Auður og Halldór giftu sig hjá [[borgarfógeti|borgarfógeta]] 24. desember 1945. Þau fluttu að [[Gljúfrasteinn|Gljúfrasteini]] í [[Mosfellssveit]] árið 1945, en það hús létu hjónin byggja. Það var draumur Halldórs að eignast heimili á sínum bernskuslóðum og þau fengu arkitektinn
Þegar Halldór var orðinn gamall maður og heilsunni farið að hraka fluttist hann á [[Reykjalundur|Reykjalund]]. Þar var hann í fjögur ár og sífellt meira bundinn við rúmið. Halldór Laxness lést 8. febrúar 1998, þá orðinn 95 ára. Í Morgunblaðinu birtist grein eftir [[Matthías Johannessen]] skáld þar sem hann sagði meðal annars:{{tilvitnun2|Þann dag sem Íslendingar gleyma ritsnilld Halldórs Kiljans Laxness gegna þeir ekki lengur hlutverki sínu sem þjóð.<ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=130287&pageId=1898101 ''Sá sem lifir ekki í skáldskap lifir ekki af hér á jörðinni''], Morgunblaðið, 10. febrúar 1998, bls. 33</ref><ref>[http://www.mbl.is/serefni/laxness/skaldid.html ''Halldór Kiljan Laxness er allur''], Morgunblaðið (sérefni á netinu), sótt 9. júní 2017</ref>}}
Lína 28:
Árið 1955 var Halldór Laxness sæmdur [[Nóbelsverðlaunin|Nóbelsverðlaununum]]. Það var í [[Stokkhólmur|Stokkhólmi]] sem Halldór veitti verðlaununum viðtöku frá þáverandi konungi Svía, [[Gústaf 6. Adólf|Gústaf VI. Adolf]], nánar tiltekið í Hljómleikahúsinu við Kóngsgötuna. Nóbelsverðlaunin höfðu strax jákvæð áhrif, og bækurnar Halldórs voru í kjölfarið þýddar á fleiri tungumál og menn sem höfðu ekki gefið verkunum gaum áður kynntu sér bækurnar hans. Verðlaunin, Nóbelsskjalið og gullpeningurinn, eru varðveitt í [[Þjóðminjasafn Íslands|Þjóðminjasafninu]] og í myntsafni [[Seðlabanki Íslands|seðlabankans]].<ref>Ólafur Ragnarsson (2007): 183–201.</ref>
Auk Nóbelsverðlauna fékk Halldór fjöldan allan af viðurkenningum fyrir ritstörf sín, en dæmi um aðrar viðurkenningar sem honum hlotnuðust voru: Menningarverðlaun ASF, [[Silfurhesturinn]] (bókmenntaverðlaun dagblaðanna) og virt dönsk verðlaun kennd við
Halldór Laxness var gerður að heiðursdoktor við eftirfarandi háskóla:
* 1968: [[Aabo háskólinn]] (
* 1972: [[Háskóli Íslands]] í tilefni sjötugsafmælis Halldórs,<ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=115081&pageId=1430234 ''Halldór Laxness, heiðursdoktor: Kjör heimspekideildar nú einrómar''], Morgunblaðið, 5. apríl 1972, bls. 32</ref>
* 1977: [[Edinborgarháskóli]] í [[Skotland|Skotlandi]],<ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=116844&pageId=1488476 ''Laxness heiðursdoktor við Edinborgarháskóla''], Morgunblaðið, 20. júlí 1977, bls. 28</ref>
| |||