|
[[Mynd:CushingsFace.jpg|thumb|Andlit sjúklings með Cushing-heilkenni verður oft mjög kringlótt og minnir á tungl.]]
'''Cushing heilkenni''' er [[sjúkdómur]] sem orsakast vegna röskunar á magni [[hormón]]a í [[Blóðrásarkerfi|blóðrás]]inni, nánar til ofgnóttar af hormóninu [[Cortisol]] vegna hormónaframleiðandi [[æxli]]s eða vegna inntöku [[glucocorticoid]] lyfja.
'''Cushing-heilkenni''' er [[sjúkdómur]] sem orsakast af of miklu kortisóli í líkamanum. Kortisól er sykur<nowiki/>[[Sterar|steri]] sem dregur úr bólgu og hefur áhrif á efnaskipti. Þetta heilkenni getur komið fram vegna notkunar á sykurstera-lyfjum eða vegna hormónaframleiðandi æxlis.
Einkenni eru hár blóðþrýstingur, feitur kviður en mjóir útlimir, rauðar húðþenslurákir, kringlótt andlit, veikburða vöðvar, beinþynning, bólur, og viðkvæm húð sem er lengi að gróa. Tíðahringur getur brenglast hjá konum. Í sumum tilfellum koma fram breytingar á skapi og þreytutilfinning.
[[Cushings veiki]] er annað afbrigði en það orsakast einungis vegna góðkynja æxlis í heiladingli sem framleiðir mikið magn af [[ACTH]] sem þar af leiðandi hækkar magn Cortisols í blóðinu.
Oftast er hægt að læknast af Cushing-heilkenni, ýmist með því að draga úr notkun sykurstera eða með skurðaðgerð sé ástæðan æxli.
== Einkenni ==
Einkenni Cushing heilkennis eru þónokkur en hér eru örfá dæmi:
* Skyndileg þyngdaraukning
* þynning húðar sem leiðir til [[marbletta]] og þurrar [[húð]]ar.
* Mikil svitalosun.
* Viðnám við [[insúlín]]i sem leiðir til hás blóðsykurs (hyperglycemia) sem getur svo leitt til [[sykursýki]] (diabetes mellitus)
* Cushings hefur einnig verið þekkt fyrir að hafa áhrif á önnur kerfi innan líkamanns og valda til dæmis [[svefnleysi]], [[ófrjósemi]] og minnkaðri [[kynhvöt]].
== Meðferð ==
Flest tilfelli Cushings er komin til vegna misnotkunar á sterum og því er meðferð við Cushings að hægt og rólega vinna niður notkun steranna. Ef góðkynja æxli hefur myndast þarf að fjarlæga það með skurðaðgerð, fyrir þá sjúklinga sem skurðaðgerð hentar ekki þá eru til lyf í stað aðgerðar.
{{stubbur|heilsa}}
| 