„Fyrsta franska lýðveldið“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
Stonepstan (spjall | framlög) mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 45:
| Frönsk lýra (til 1794), [[franskur franki]]
|}
'''Fyrsta franska lýðveldið''', formlega nefnt '''la République française''' á [[Franska|frönsku]], var [[lýðveldi]] sem var
Þann 21. september 1793 ákváðu fulltrúar franska stjórnlagaþingsins einróma að leysa upp [[franska konungdæmið]]<ref>Nicole Dockès, professeur émérite, agrégé des universités, et Annie Héritier, maître de conférences à la faculté de droit de l’université de Corse, [https://books.google.fr/books?id=3OORV5uX5Q8C&pg=PA70&dq=%2221+septembre%22+1792+abolition ''Genèse de la notion juridique de patrimoine culturel - 1750-1816''], 2003, p. 70.</ref>. Þótt stofnun lýðveldis hafi aldrei verið formlega lýst yfir hefur síðar verið miðað við þann 22. september 1792 sem upphaf fyrsta franska lýðveldisins. Þann 25. september 1792 var því lýst yfir að franska lýðveldið væri „eitt og órjúfanlegt“.<ref>Nicole Dockès, professeur émérite, agrégé des universités, et Annie Héritier, maître de conférences à la faculté de droit de l’université de Corse, [https://books.google.fr/books?id=3OORV5uX5Q8C&pg=PA71&dq=%2222+septembre+1792,+sur+proposition%22 ''Genèse de la notion juridique de patrimoine culturel - 1750-1816''], 2005, p. 71.</ref> Frá 1792 til 1802 var Frakkland nánast óslitið í [[Frönsku byltingarstríðin|stríði við alla Evrópu]]. Auk þess var mikið um innanlandsátök, sérstaklega í Vendée-stríðunum svokölluðu.
Lína 51:
Fyrsta lýðveldið skipti tvisvar sinnum um stjórnarfyrirkomulag og því má skipta sögu þess í þrennt:
* Fyrst var stjórn stjórnlagaþingsins, frá 21. september 1792 til 26. október 1795. Þetta tímabil spannaði [[Ógnarstjórnin|Ógnarstjórnina]] þar sem Velferðarnefndin undir stjórn Fjallbúahópsins fór með flest völd í Frakklandi (6. apríl 1793 – 27. júlí 1794). Frá og með 5. október 1793 var tekið upp nýtt lýðveldisdagatal í Frakklandi sem miðaði við stofnun lýðveldisins sem upphafsár. Þann 6. messidor árið I (24. júní 1793)
* Þjóðstjóraveldið (''le Directoire'') var sett á fót með stjórnarskrá ársins III. Fimm þjóðstjórar sátu við völd frá 26. október 1795 til 9. nóvember 1799.
* Konsúlaveldið var við lýði frá 10. nóvember 1799 til 18. maí 1804. Það varð til með valdaráni [[Napóleon Bónaparte|Napóleons Bónaparte]] þann 18. brumaire og var lögfest með stjórnarskrá ársins VIII. Konsúlaveldið leið undir lok með stofnun [[Fyrra franska keisaraveldið|fyrra franska keisaraveldisins]] þar sem Napóleon var lýstur keisari. Með stjórnarskrá ársins XII var því lýst yfir að stjórn lýðveldisins væri falin arfgengu keisaraembætti. Smám saman var alfarið hætt að tala um lýðveldi og þegar orðið var notað var einungis átt við
==Tilvísanir==
| |||