„U Thant“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 29:
'''Thant''' ([[búrmíska]]: ဦးသန့်; [[22. janúar]] [[1909]] – [[25. nóvember]] [[1974]]), yfirleitt kallaður með heiðurstitlinum '''U Thant''', var [[Mjanmar|búrmískur]] [[ríkiserindreki]] og þriðji [[aðalritari Sameinuðu þjóðanna]] frá [[1961]] til [[1971]]. Hann var valinn í embættið eftir að fyrirrennari hans, [[Dag Hammarskjöld]], lést í flugslysi í september 1961. Thant var fyrsti maðurinn frá landi utan Evrópu sem gegndi embættinu og gegndi því lengur en nokkur annar, í tíu ár og einn mánuð.
Thant kom frá bænum Pantanaw og hlaut menntun í Þjóðarháskóla Búrma og Rangoon-háskóla. Thant var pólitískur hófsemismaður sem fetaði milliveg á milli þjóðernissinna og þeirra sem vildu halda tryggð við [[breska heimsveldið]] á rósturtímum í Mjanmar. Hann var návinur fyrsta forsætisráðherra Mjanmar, [[U Nu]], og gegndi ýmsum embættum í ríkisstjórn Nu frá 1948 til 1961. Thant þótti yfirvegaður og
Thant var útnefndur aðalritari Sameinuðu þjóðanna árið 1961 eftir að forveri hans, Dag Hammarskjöld, lést í flugslysi. Á fyrsta kjörtímabili sínu stóð Thant fyrir samningaviðræðum milli [[John F. Kennedy|Johns F. Kennedy]] Bandaríkjaforseta og [[Nikita Krústsjov]] leiðtoga Sovétríkjanna í [[Kúbudeilan|Kúbudeilunni]] árið 1962 og tókst að forða heimsbyggðinni frá miklum hörmungum. Í desember sama ár skipaði Thant Grandslam-aðgerðina svokölluðu, sem batt enda á [[Kongódeilan|uppreisn í Kongó]]. Thant var endurkjörinn aðalritari með öllum atkvæðum öryggisráðsins þann 2. desember 1966. Á seinna kjörtímabili sínu varð Thant vel þekktur fyrir að gagnrýna aðgerðir Bandaríkjamanna í [[Víetnamstríðið|Víetnamstríðinu]]. Hann skipulagði inngöngu ýmissa nýsjálfstæðra afrískra og asískra ríkja í Sameinuðu þjóðirnar. Thant neitaði að gegna kjörtímabili í þriðja sinn og settist í helgan stein árið 1971.
| |||