„Skotland“: Munur á milli breytinga

Skotland hefur takmörkuð [[sjálfstjórn]]arvöld innan ríkisins Bretlands. Auk þess eru fulltrúar Skotlands í [[breska þingið|breska þinginu]] í [[Westminster]]. [[Framkvæmdavald]] og [[löggjafarvald]] hefur verið á vegum skoskrar ríkisstjórnar og [[skoska þingið|skoska þingsins]] í [[Holyrood]] í Edinborg frá 1999. Breska þingið áskiljað sér völd sem tilgreind eru í [[Skotlandslögin 1998|Skotlandslögunum 1998]], með annars völd er varðayfir skattlagningu og innheimtu, félagslegafélagslegri aðstoð, varnarmálvarnarmálum, utanríkismálutanríkismálum og [[breska ríkisútvarpið|ríkisútvarpinu]]. Skoska þingið hefur löggjafarvald fyriryfir öllöllum önnuröðrum málmálum sem tengjast Skotlandi. Skoska þingið hafði takmarkað vald til að breyta skattakerfinu en þetta vald var útvíkkað töluvert í [[Skotlandslögin 2012|Skotlandslögunum 2012]] og [[Skotlandslögin 2016|2016]].

Skoska þinginu er heimilt að skila löggjafarvaldi fyriryfir málmálum á vegum þess til breska þingsins ef alríkislög eru talin er hentugri fyrir tiltekið mál. Mismunandi áherslur skoska þingsins og breska þingsins hafa gert það að verkum að munur er á þeirri [[opinber þjónusta|opinberri þjónustu]] sem í boði er í Skotlandi miðað við annars staðar á Bretlandi. Til dæmis eru engin skólagjöld[[námsgjöld]] í Skotlandi og elliaðstoð er gjaldfrjáls þar sem afnot slíkrar þjónustu eru gjaldskyld í Englandi. Skotland var fyrsta landið innan Bretlands sem bannaði [[reykingar]] innandyra.

Skoska þingið er í einni deild en á því sitja 129 þingmenn (''members of Scottish parliament'' eða ''MSP''). Af þeim eru 73 beinir fulltrúar einstakra kjördæma en hinir 56 eru kosnir á átta svæðum um landið til að gera forsvarið jafnara. Skoskir þingmenn eru kosnir á fjögurra ára fresti. Einn þeirra er kosinn í embætti [[forsætisráðherra Skotlands|forsætisráðherra]]. Á ensku er forsætisráðherra Skotlands kallaður ''first minister'' í andstæðu við forsætisráðherra Bretlands sem er kallaður ''prime minister''. ForsætisráðherrannForsætisráðherra Skotlands skipar ráðherra í embætti en saman mynda þeir [[skoska ríkisstjórnin|skosku ríkisstjórnina]]. Auk þess er [[varaforsætisráðherra Skotlands|varaforsætisráðherra]] sem gegnir embætti forsætisráðherrans þegar hann er erlendis. Varaforsætisráðherran hefur einnig stöðu ráðherra. Stjónarráðið[[Stjórnaráð Skotlands|Stjónarráðið]] samanstendur af níu ráðherrum en utan þess sitja tólf ráðherrar til viðbótar. Ráðherrar utan stjórnarráðs fara því ekki á stjórnarráðsfundi.