„Francisco I. Madero“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Merki: Farsímabreyting Breyting frá farsímavef
Ekkert breytingarágrip
Lína 6:
Mótkjör Madero gegn Díaz var stutt víða um Mexíkó því hann þótti sjálfstæður bæði fjárhagslega og hugmyndafræðilega og hugrakkur fyrir að skora Díaz á hólm.<ref>Cumberland, Charles C. ''Mexican Revolution: Genesis Under Madero''. Austin: University of Texas Press 1952, bls. 70.</ref> Hann var handtekinn stuttu eftir að flokkur hans tilkynnti að hann yrði framjóðandi þeirra en slapp stuttu seinna úr fangelsi og hvatti til uppreisnar með San Luis Potosí-áætluninni í [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]]. Þetta er talið marka upphaf mexíkósku byltingarinnar.
 
Eftir að Díaz sagði af sér þann 25. maí 1911 með undirritun sáttmála í Ciudad Juárez varð Madero valdamesti stjórnmálaleiðtogi landsins. „Maderistar,“ fylgismenn Madero, kölluðu hann „caudillo de la Revolción“ (leiðtoga byltingarinnar). Hann var kjörinn forseti þann 15. október 1911 með nærri því 90% atkvæða. Hann tóksór forsetaeiðinn þann 6. nóvember 1911 og varð þá einn yngsti forseti Mexíkó, þá 38 ára að aldri. Þrátt fyrir að vera mjög vinsælvinsæll meðal almennings mætti ríkisstjórn Madero fljótt mótstöðu bæði á meðal róttækustu byltingarmannanna og stuðningsmanna gömlu stjórnarinnar.
 
Í febrúar 1913 var framið valdarán í Mexíkóborg undir stjórn [[Victoriano Huerta]] hershöfðingja. Madero var handtekinn og stuttu síðar tekinn af lífi ásamt varaforseta sínum, [[José María Pino Suárez]] þann 22. febrúar 1913 eftir það sem kallað hefur verið „grátlegu dagarnir tíu“ (la Decena Trágica). Dauði Madero og Pino Suárez leiddi til bakslags allrar þjóðarinnar sem leiddi til þess að einræðisstjórn Huerta féll aðeins sautján mánuðum síðar. Ný stjórnarskrá var samþykkt árið 1917 af „maderistanum“ [[Venustiano Carranza]] forseta.