„ABO-blóðflokkar“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
viðbætur og heimildir frá Vísindavefnum. |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 4:
Kerfið var uppgötvað af [[Karl Landsteiner]], austurrískum meina- og ónæmisfræðingi árið 1901 og hlaut [[Nóbelsverðlaun í lífeðlis- og læknisfræði]] fyrir það árið 1930. Það byggir á [[mótefni|mótefnum]] (enska: ''antibodies'') og [[mótefnavaki|mótefnavökum]] (enska: ''antigens''). Mótefnavakarnir sem ABO-blóðflokkakerfið byggir á eru [[fjölsykra|fjölsykrur]] sem eru fastar í frumuhimnu [[rauð blóðkorn|rauðra blóðkorna]] en mótefnin myndast í ónæmiskerfinu.<ref>[http://www.visindavefur.is/svar.php?id=1129 Hvernig verkar blóðflokkakerfið? Hvað þýða stafirnir og plús- og mínusmerkin?] Vísindavefur. Skoðað 8. jan, 2017.</ref>
Ástæðan t.d. fyrir því að ekki má gefa manni af O-blóðflokki blóð af öðrum flokki er sú, að hann hefur mótefni í blóði gegn þeim sykrum sem vantar utan á rauðu blóðkornin í honum. Blóðið hlypi þá í kekki. Hins vegar má einstaklingur í O-blóðflokki gefa öllum blóð þar sem að í blóði hans er enginn vaki sem mótefni væntanlegs blóðþega gæti ráðist gegn. Einstaklingur í AB-blóðflokki er með bæði A -og B-vaka en engin mótefni. Hann getur þá þegið blóð úr öllum flokkum en aðeins gefið blóð til einstaklings í sama blóðflokki. <ref>[http://www.visindavefur.is/svar.php?id=6640 Hvað gerist ef maður í blóðflokki A fær blóð úr blóðflokki B?] Vísindavefur. Skoðað 8. jan. 2016.</ref>.
Breytileiki blóðflokka tengist líklega [[náttúruval]]i en blóðflokkar geta haft áhrif á næmi fyrir smitsjúkdómum. [[Bakteríur]] og [[veirur]] festast á frumur með því að bindast yfirborðssykrum og þar skiptir tegund sykrunnar máli. <ref>[http://www.visindavefur.is/svar.php?id=311 Hví hafa þróast með mannkyninu mismunandi blóðflokkar og hvaða tilgangi gegna þeir í dag?] Vísindavefur. skoðað 8. jan. 2017.</ref>
| |||