„Sikileyska“: Munur á milli breytinga

'''Sikileyska''' (''sicilianu'') er [[rómönsk tungumál|rómanskt mál]] sem er talað á [[Sikiley]] og eyjunum þar í kring á [[Ítalía|Ítalíu]]. Það er líka talað í suður- og miðhlutum [[Kalabría|Kalabríu]], í suðurhlutum [[Apúlía|Apúlíu]], [[Salentó]] og [[Kampanía|Kampaníu]]. [[UNESCO]] og [[Evrópusambandið]] viðurkenna sikileyksu sem [[minnihlutamál]]. Sumir halda því fram að sikileyska sé elst rómverskarómanskra mála, en flestir málfræðingar eru ekki þeirrar skoðunar. Eins og öll önnur rómverskrómönsk mál á sikileyska rætur sínar að rekja til [[latína|latínu]].

Meirihluti Sikileyinga talar sikileysku, auk þeirra sem hafa flutt frá Sikiley til annarra landa. Fjölda mælenda er að finna í [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]], [[Kanada]], [[Ástralía|Ástralíu]] og [[Argentína|Argentínu]]. Málið er hvergi opinbert, jafnvel á Sikiley, og engin málnefnd er til sem kveður á um notkun þess. Hvatt hefur verið til kennslu á sikileysku í öllum skólum á eyjunni en þessar tilraunir hafa náðekki engumnáð árangri.

Mörg önnur tungumál hafa haft áhrif á sikileysku í gegnum tímann vegna stærðar eyjunnar miðað við önnuraðrar eyjur í [[Miðjarðarhafið|Miðjarðarhafinu]] og staðsetningar hennar. Elstu áhrifin má rekja til tíma [[Indóevrópumenn | Indóevrópumanna]] og merki um þau má ennþá finna í málinu í dag. [[Gríska]], [[arabíska]], [[normannafranska]], [[katalónska]] og [[spænska]] hafa allar haft áhrif á sikileysku.

Sikileyska hefur nokkur sérstök einkenni sem greina hana að öðrum rómverskumrómönskm málum, t.d. er fjöldi [[samhljóð]]a í málinu sem er ekki að finna annars staðar í ætt rómanskra mála. Mörg orð sem byrjuðu á ''i'' á latínu hafa misst það í framstöðu orða, en svo gerðist ekki á [[ítalska|ítölsku]], t.d. ''mpurtanti'' (í. ''importante'' „mikilvægur“) og ''ntirissanti'' (í. ''interessante'' „áhugaverður“). Ólíkt í ítölsku er bara ein sögn fyriryfir „að hafa“ í sikileysku: ''aviri''. Það er líka margir [[háttur|hættir]] og [[tíð (málfræði)|tíð]]ir sagna sem eru notaðir öðruvísi en á ítölsku.