„Guðmundur Kamban“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
→‎Tenglar: virkar ekki
mEkkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Guðmundur Jónsson''', skáldanafn '''Guðmundur Kamban''' ([[8. júní]] [[1888]] – [[5. maí]] [[1945]]) var íslensktíslenskur skáldrithöfundur, leikskáld og leikstjóri, þekktastursem fyrirbjó [[leikrit]]lengst sínaf í [[Danmörk]]u, þarog semskrifaði hannflest verk sín bjóá [[danska|dönsku]]. Þekktustu leikrit hans héreru á landi munu vera''Marmari'', ''[[Vér morðingjar]]'' og ''[[Hadda Padda]], sem var fyrsta leikrit hans''. Eftir [[Heimsstyrjöldin síðari|síðari heimsstyrjöldina]] sökuðu andspyrnumenn í Danmörku hann um að vera [[nasismi|nasisti]]samstarfsmann þýska hernámsliðsins og varðmyrtu þaðhann tilsama þessdag og þeir[[Þýskaland|Þjóðverjar]] myrtugáfust hannupp.
 
==Æviágrip==
Guðmundur fæddist í [[Reykjavík]]. Hann tók upp [[ættarnafn]]ið Kamban árið 1908. Árið 1910 hélt hann til [[Kaupmannahöfn|Kaupmannahafnar]] í nám. Fyrsta útgefna leikritið hans, ''Hadda Padda'', var sett upp af [[Konunglega danska leikhúsið|Konunglega danska leikhúsinu]] árið 1914. Árið eftir flutti hann til [[New York-borg]]ar og hugðist hasla sér völl á [[enska|ensku]]. Það gekk ekki eftir og hann sneri aftur til Kaupmannahafnar 1917. Árið 1920 fékk hann stöðu við Konunglega leikhúsið þar sem ''Vér morðingjar'' var sett upp.
 
Á [[1921-1930|3. áratugnum]] fékkst hann við leikstjórn hjá ýmsum leikhúsum og leikstýrði meðal annars tveimur kvikmyndum, ''Höddu Pöddu'' (1924), sem var tekin upp á Íslandi, og ''[[Hús í svefni]]'' (1926). Árið 1934 flutti hann til [[London]] og síðan [[Berlín]]ar 1935 þar sem hann bjó til 1939. Eftir að hann sneri aftur til Kaupmannahafnar gekk honum illa að fá verkefni og fékk meðal annars fjárstyrk frá þýska hernámsliðinu. Hann fékk því orð á sig fyrir að vera hliðhollur Þjóðverjum. Það leiddi til þess að hann lenti á dauðalista danskra andspyrnumanna sem myrtu hann á heimili sínu sama dag og hernámsliðið gafst upp.
 
== Tenglar ==
* [http://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/Literature/Literature-idx?type=header&id=Literature.GudmundMurder&pview=hide We murderers (Vér morðingjar) leikrit í 3 þáttum]
* {{gutenberg author| id=Guðmundur+Kamban | name=Guðmund Kamban}}
* [http://www.leikminjasafn.is/leiksaga/lmgudkam.html Íslenskir leikhúsmenn: Guðmundur Kamban]
* {{imdb name|id=0436478|name=Guðmundur Kamban}}
 
{{stubbur|æviágrip}}
[[Flokkur:Íslenskir rithöfundar]]
[[Flokkur:Íslensk skáld]]
[[Flokkur:Íslensk leikskáld]]
{{fd|1888|1945}}