„Þjóðarbrot“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
|||
Lína 1:
[[Mynd:KorowaiHombre01.jpg|thumb|250px|Fyrir áttunda áratuginn höfðu [[Korowaimenn]] í [[Papúa]] ekki haft neitt samband við ytri heiminn. Þeir eru ekki fleiri en 3.000 manns í dag.]]
'''Þjóðarbrot''' er samfélagslega skilgreindur hópur fólks sem hefur sameiginlegt [[ætterni]] eða samfélagslegan, menningarlegan eða þjóðlegan bakgrunn. Meðlimir í þjóðarbroti eiga oft sameiginlegan [[menningararfur|menningararf]], [[hefð]]ir, [[saga|sögu]], [[
Stærstu þjóðarbrotin (það stærsta eru [[Hankinverjar]]) samanstanda af milljónum manna en til þeirra smæstu telja nokkrir tugir manna (svo sem margir hópar [[frumbyggjar|frumbyggja]]). Þjóðarbrot mega skiptast í smærri hópa svo sem [[ættflokkur|ættflokka]], sem geta þróast í aðsklin þjóðarbot með tíma ef þeir verða einangraðir frá móðurhópnum.
Greinarmunur er á þjóðarbroti og [[kynþáttur|kynþætti]], en hann getur verið umdeildur. Yfirleitt tengist skilgreining á þjóðarbroti menningarvitund ákveðins hóps og byggist á menningarlegum þáttum svo sem sameiginlegu tungumáli og hefðum. Hins vegar er kynþáttur líffræðilega skilgreint hugtak og byggist á þáttum svo sem [[DNA]], [[beinabygging]]u og [[húðarlitur|húðarlit]].
Frá sögulegu sjónarmiði hefur þjóðarbrot stundum tengst [[þjóðerni]]. Í Vesturlöndum þróuðust hugtökin „þjóð“ og [[þjóðernisstefna]] á 17. öld við ris [[þjóðarríki|þjóðarríkja]]. Undir [[nýlendustefna|nýlendustefnu]] vestrænna þjóða þróaðist hugtakið „þjóðarbrot“, þar sem þjóðarbrot mynduðust meðal fólks sem kom frá einni þjóð en bjuggu í öðru ríki.
[[Fjölbrotaríki]] myndast af einni á tveimur ástæðum: annaðhvort þegar ný landamæri eru teiknuð þvert yfir ættjörð ýmissa þjóða, eða vegna þjóðflutninga eftir ríki er stofnað. Dæmi um fjölbrotaríki af öðru tagi er víða að finna í [[Afríka|Afríku]], þar sem ríki sem voru stofnuð við [[afnýlendun]] með handahófskenndum landamærum, en líka í Evrópu (t.d. [[Belgía|Belgíu]] og [[Bretland]]). Dæmi um lönd af hinu taginu [[Þýskland]] og [[Holland]], sem voru meira eða minna einsleit þegar þau voru mynduð, en urðu fyrir töluverðum fólksflutningum á seinni hluta 20. aldar.
== Tengt efni ==
| |||