„Nicolas-Louis de Lacaille“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 3:
'''Nicolas Louis de Lacaille''' ([[28. desember]] [[1713]] – [[21. mars]] [[1762]]) var [[Frakkland|franskur]] [[stjörnufræði|stjarnfræðingur]], [[stærðfræði]]ngur og [[kortagerð]]armaður. Hann fæddist í [[Rumigny]], nálægt [[Reims]].
 
Á tímabilinu 1739–1740 stjórnaði hann frönsku gráðumælingunum af hálfu stjarnfræðingsins [[Giovanni Cassini]] og varð svo ráðinn í [[Franska vísindaakademían|Frönsku vísindaakademíuna]]. Árið [[1739]] varð hann útnefndur sem prófessor í stærðfræði við Collège Mazarin sem færði honum litla [[stjörnathugunarstöð]] til umráða hans árið [[1746]]. Þar framkvæmdi hann ítarlegítarlegar athugunathuganir tilvegna endurskoðunar á [[stjörnuskrá]]m.
 
Árið [[1741]] varð hann meðlimur í vísindaakademíunni. Á vegum hennar hóf hann leiðangur með skipinu ''[[The Cape of Good Hope]]'' til [[suðurhvel]]sins og eyddi tímabiliðtímabilinu 1751–54 viðá [[Góðrarvonarhöfði|Góðrarvonarhöfða]] að taka mælingar til að reikna út [[sýndarhliðrun]] [[tunglið|tunglsins]]. Þar gerði hann líka gráðumælingu og safnaði gögnum fyrir umfangsmiklu stjörnuskrána hans, ''Coelum australe stelliferum'' (1763), sem lýsti 10.000 hlutum. Hann skírði 14 [[stjörnumerki|stjörnumerkjum]], þar sem hann valdi útnefningar á ýmislegum vísindalegum verkfærum á kerfisbundinn hátt, í andstæðu við heitin á stjörnumerkjum norðurhvelfingarinnar sem voru innblásin af [[grísk goðafræði|grískri goðafræði]].
 
Annað vísindalegt afrek hans var að með að mæla [[lengdarbaugur|lengdarbaug]] í [[Höfðaborg]] gat hann sýnt að [[Jörðin]] var ekki kúlulaga, en frekar svipaðri peru. Þar með stutti hann kenningu [[Isaac Newton]]s að Jörðin flattist út um pólana. de Lacaille var sérstaklega kenndur sérstaklega við að vera mjög gætinn, en seinna var sannað að mæliböndin sem hann notuðu til mælingar á lengdarbaugnum varvoru 10 cm of stutt.
 
Í sambandikjölfar við vinnunavinnunnar sem hann gerði á lengdarbaugnum reiknaði hann út nákvæma [[lengdargráða|lengdargráðu]] stjörnuathugunarstöðvarinnar í Höfðaborg með stjarnfræðilegum athugunum á tunglum [[Neptúnus]]ar.
 
Eftir hann flutti heim til Frakklands hélt hann áfram með athuganir sínar við Collège Mazarin. Hann skrifaði líka fjölda ritgerðritgerða og kennslubóka um stærðfræði, [[aflfræði]], [[ljósfræði]] og stjörnufræði. Hann hlaut heiðurstitilinn ''[[abbé]]''. Árið [[1754]] var hann kosinn sem 29. erlendur fulltrúi [[Konunglega sænska vísindaakademían|Konunglegu sænsku vísindaakademíunnar]].
 
{{fde|1713|1762|de Lacaille, Nicolas Louis}}