„Alnæmi“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Takatxtx (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
smá hreingerning
Lína 1:
[[Mynd:Red ribbon.png|thumb|220px|Merki alnæmissjúklinga og þeirra sem styðja alnæmissýkta er rauður borði]]
'''Alnæmi''' (eða '''eyðni''') er samsafn einkenna og sýkinga ([[heilkenni]]), sem stafar af skertu [[ónæmiónæmiskerfi]] líkamans vegna [[smit]]unarsmitunar af [[veira|veirunni]] [[HIV]] (e. ''human immuno-deficiency virus''). Alnæmi getur smitast á milli manna með [[sæði]], [[blóð]]vökva eða öðrum líkamsvessum. Alnæmissjúkdómurinn var fyrst greindur [[18. júní]] [[1981]] í [[Los Angeles]] í fimm [[samkynhneigð]]um körlum. Engin þekkt [[lækning]] er til við HIV smiti en með [[meðferð]] er hægt að hægja á gangi sjúkdómsins og jafnvel halda honum niðri um tíma. Talið er að vírusinn hafi upphaflega komið úr [[api|öpum]] í [[Afríka|Afríku]].
 
Alnæmissjúkdómurinn var fyrst greindur [[18. júní]] [[1981]] í [[Los Angeles]] í fimm [[samkynhneigð]]um körlum. Engin þekkt [[lækning]] er til við HIV smiti en með meðferð er hægt að hægja á gangi sjúkdómsins og jafnvel halda honum niðri. Talið er að vírusinn hafi upphaflega komið úr [[api|öpum]] í [[Afríka|Afríku]].
Áætlað er að 38,6 milljónir séu smitaðir af sjúkdóminum og að hann hafi dregið 25 milljónir manna til dauða. Tveir af hverjum þrem eyðnissmituðum búa í [[Afríka sunnan Sahara|Afríku sunnan Sahara.]] Á Íslandi höfðu árið 2011 220 manns greinst með eyðni á Íslandi og þar af voru voru 50 dánir sem þíðir að um 170 íslendingar hafa eyðni sem aftur þíðir tíðni upp á 0.05 % sem er vitanlega ein sú lægsta í heimi. Hæst er algengi alnæmi í Botsvana (24 %) og Svasíland (27 %).
 
Áætlað er að 38,6 milljónir séu smitaðir af sjúkdóminum og að hann hafi dregið 25 milljónir manna til dauða. Tveir af hverjum þrem eyðnissmituðum búa í [[Afríka sunnan Sahara|Afríku sunnan Sahara.]] Á Íslandi höfðu árið 2011 220 manns greinst með eyðni á Íslandi og þar af voru voru 50 dánir sem þíðir að um 170 íslendingar hafa eyðni sem aftur þíðir tíðni upp á 0.05 % sem er vitanlega ein sú lægsta í heimi. Hæst er algengi alnæmi í [[Botsvana]] (24 %) og [[Svasíland]] (27 %).
== Tengill ==
 
== Alnæmi á Íslandi ==
Árið 2011 höfðu 220 manns greinst með eyðni á Íslandi og þar af voru voru 50 látnir sem þíðir að um 170 íslendingar hafa eyðni það árið, sem er tíðni upp á 0.05% sem er ein sú lægsta í heimi.
 
== TengillTenglar ==
* [http://www.unaids.org/en/HIV_data/2006GlobalReport/default.asp Ársskýrsla UNAIDS 2006], stofnunar [[SÞ]] sem berst gegn alnæmi.
* [http://www.aids.is/ Alnæmissamtökin á Íslandi]
Lína 12 ⟶ 17:
 
{{Stubbur|heilsa}}
 
 
 
{{Tengill ÚG|he}}
Lína 26 ⟶ 29:
{{Tengill ÚG|mk}}
 
[[Flokkur:KynsjúkdómarSjúkdómar]]
 
{{Tengill GG|de}}