„Búrúndí“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m Vélmenni: eo:Burundo er úrvalsgrein; útlitsbreytingar |
mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
{{land
|
| nafn_í_eignarfalli = Búrúndí
| fáni = Flag of Burundi.svg
| skjaldarmerki = Coat_of_arms_of_Burundi.svg
|
| staðsetningarkort = Location_Burundi_AU_Africa.svg
| stjórnarfar = [[Lýðveldi]]
|}▼
| nöfn_leiðtoga = [[Pierre Nkurunziza]]
| stærðarsæti = 145
▲| align=center colspan=2 style=border-bottom:3px solid gray; | <small>''[[Kjörorð]]: Unite, Travail, Progres<br />([[franska]]: Eining, vinna, framfarir)''</small>
| flatarmál = 27.834
| hlutfall_vatns = 7,8
| mannfjöldaár = 2012
| mannfjöldasæti = 89
▲| [[Opinbert tungumál]] || [[kírúndí]], [[franska]] og [[svahílí]]
| fólksfjöldi = 8.749.000
| íbúar_á_ferkílómetra = 314,3
▲| [[Höfuðborg]] || [[Bújúmbúra]]
| VLF_ár = 2012
| VLF = 5,488
▲| [[Forseti Búrúndí|Forseti]]|| [[Pierre Nkurunziza]]
| VLF_sæti = 155
| VLF_á_mann = 625
| VLF_á_mann_sæti = 185
| staða = [[Sjálfstæði]]
| atburður1 = frá [[Belgía|Belgíu]]
| dagsetning1 = [[1. júlí]], [[1962]]
| tld = bi
▲| [[Gjaldmiðill]] || [[búrúndískur franki]]
| símakóði = 257
▲| [[Tímabelti]] || [[UTC]]+2
'''Búrúndí''' (áður '''Úrúndí''') er [[smáríki|lítið]] [[landlukt]] [[land]] í [[Mið-Afríka|Mið-Afríku]] við [[stóru vötnin]]. Það á [[landamæri]] að [[Rúanda]] í norðri, [[Tansanía|Tansaníu]] í suðri og austri, og [[Lýðveldið Kongó|Lýðveldinu Kongó]] í vestri. Stór hluti vesturlandamæranna liggur við [[Tanganjikavatn]]. Nafnið er dregið af [[bantúmál]]inu [[kírúndi]]. Búrúndí er mjög þéttbýlt og fátækt land.
▲| [[Þjóðsöngur]] || [[Burundi bwacu]]
Landið hefur verið byggt [[tvar|tvem]], [[hútúar|hútúum]] og [[tútsar|tútsum]] í minnst fjórar aldir. Undir lok [[17. öldin|17. aldar]] var [[Konungsríkið Búrúndí]] stofnað af tútsum. Í upphafi 20. aldar lögðu [[Belgía|Belgar]] og [[Þýskaland|Þjóðverjar]] landið undir sig og Búrúndí varð hluti af nýlendunni [[Rúanda-Úrúndí]]. Árásir hútúa á tútsa í Rúanda rétt áður en löndin fengu sjálfstæði urðu til þess að íbúar Búrúndí sóttust eftir aðskilnaði frá Rúanda. Árið 1962 lýsti landið yfir sjálfstæði og þingbundin konungsstjórn tekin upp. Árið 1966 var konungsríkið afnumið og landið lýst lýðveldi, þótt það væri í raun undir herforingjastjórn. Vopnuð átök milli þjóðarbrota hútúa og tútsa hófust nokkrum árum síðar og skipulögð morð áttu sér reglulega stað þrátt fyrir harðar refsiaðgerðir stjórnvalda. Þegar stjórnarskránni var breytt 1992 til að afnema flokksræðið braust út [[Borgarastyrjöldin í Búrúndí|borgarastyrjöld]] sem stóð frá [[1993]] til [[2006]].
Frá 2006 hefur staðið yfir enduruppbygging í landinu undir stjórn [[Sameinuðu þjóðirnar|Sameinuðu þjóðanna]]. Hún hefur gengið hægt og efnahagur landsins er í rúst eftir áratugalanga styrjöld. Landið er eitt það fátækasta í heimi og yfir helmingur barna undir fimm ára aldri býr við viðvarandi [[vannæring]]u. Helsta tekjulind landsins er [[kaffi]] sem myndar yfir 93% af útflutningi landsins, en landið framleiðir líka aðrar landbúnaðarvörur og [[góðmálmur|góðmálma]].
▲'''Búrúndí''' (áður '''Úrúndí''') er [[smáríki|lítið]] [[landlukt]] [[land]] í [[Mið-Afríka|Mið-Afríku]] við [[stóru vötnin]]. Það á [[landamæri]] að [[Rúanda]] í norðri, [[Tansanía|Tansaníu]] í suðri og austri, og [[Lýðveldið Kongó|Lýðveldinu Kongó]] í vestri. Stór hluti vesturlandamæranna liggur við [[Tanganjikavatn]]. Nafnið er dregið af [[bantúmál]]inu [[kírúndi]]. Búrúndí er mjög þéttbýlt og fátækt land. Átök milli þjóðarbrota [[Hútúar|hútúa]] og [[Tútsímenn|tútsímanna]] hafa valdið því að í landinu hefur staðið [[Borgarastyrjöldin í Búrúndí|borgarastyrjöld]] frá [[1993]].
{{Stubbur|afríka}}
| |||