„Brúarjökull“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Cactus26 (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[File:Bruarjoekull 1900 Cornell University Library.jpg|thumb|Brúarjökull 1900]]
'''Brúarjökull''' er [[skriðjökull]] sem gengur út af [[Vatnajökull|Vatnajökli]] í norðausturátt niður á [[Brúaröræfi]] og nær á milli [[Kverkfjöll|Kverkfjalla]] í vestri og [[Þjófahnjúkar|Þjófahnjúka]] suður af [[Snæfell]]i. Hann er öflugurvíðáttumestur skriðjökullskriðjökla Vatnajökuls, um 40 km breiður yfir hann þveran og jaðar hanns um 55 - 60 km langur og sá sem mest skríður fram í kílómetrum talið. Hann skreið til dæmis 10 km fram á árunum [[1963]]-[[1964]] og er einn frægasti skriðjökull á [[Ísland]]i og jafnvel þótt víðar væri leitað. Hann er frekar auðveldur yfirferðar, lár og bunguvaxinn.
 
Helstu ár sem falla undan Brúarjökli eru [[Jökulsá á Brú]] og [[Kreppa (á)|Kreppa]]. Hann er þekktur fyrir að hlaupa oft fram með miklum látum líkt og margir skriðjöklar. Heimildir frá fyrri tíð geta um hlaup í Jökulsá á Brú, sem hækkaði þá verulega og var talið afleiðing af framhlaupi jökulsins. Framan af 18. öld hopaði jökullinn verulega en hljóp fram árið 1810. Eftir það hopaði hann aftur en hljóp síðan fram um marga kílómetra árið 1890. Var það svo öflugt hlaup að hann skóf upp jarðveg og ýtti honum upp í mikla hrauka á undan sér. Leifar af því hlaupi má sjá í miklum hraukum yfir Kringilsárrana þvera og lengra austur. Þessir hraukar eru kallaðir Töðuhraukar.
 
Eftir þetta mikla hlaup rýrnaði jökullinn aftur, um allt að 10 km frá hraukunum. Í október 1963 komst á hann aftur verulegt skrið og heyrðust brestirnir á efstu bæjum í Jökuldal í Fljótsdal og á Möðrudal. Þessu skriði lauk ekki fyrr en ári seinna, 1964, en í þetta skipti skreið jökullinn ekki jafn langt fram og árið 1890.
 
{{stubbur|landafræði|ísland}}
[[Flokkur:Vatnajökull]]
[[Flokkur:Skriðjöklar]]
 
[[de:Brúarjökull]]