Gagnrýnin hugsun

(Endurbeint frá Gagnrýn hugsun)

Gagnrýnin hugsun er yfirveguð hugleiðing um hvort maður ætti að fallast á eða hafna fullyrðingu eða fresta dómi um hana og með hversu mikilli vissu maður ætti að fallast á hana eða hafna henni. Páll Skúlason skilgreinir gagnrýna hugsun svo: „Gagnrýnin er sú hugsun sem fellst ekki á neina skoðun eða fullyrðingu nema hún hafi fyrst rannsakað hvað í henni felst og fundið fullnægjandi rök fyrir henni“.[1] Gagnrýnin hugsun á jafnt við um skoðanamyndun og ákvarðanatöku. Hún tekur til greina vitnisburð, reynslu og rök og felur gjarnan í sér túlkun og mat á vitnisburði, rökum og upplýsingum og samhengi þeirra og mikilvægi, sem og mat á hvaða mælikvarði eða aðferðafræði er viðeigandi til að skera úr um málið. Gagnrýnin hugsun reiðir sig ekki einungis á rökfestu heldur einnig á nákvæmni, skýra hugsun og sanngirni eftir því sem á við.

Tengill breyta

Vísindavefur - Hvað er gagnrýnin hugsun?

Tilvísanir breyta

  1. Páll Skúlason (1987): 70.

Heimildir og ítarefni breyta

  • Páll Skúlason, Pælingar (Reykjavík: ERGO, 1987).
  • Róbert H. Haraldsson, „Gagnrýnin hugsun og veruleiki“ í Tveggja manna tal (Reykjavík: Hið íslenska bókmenntafélag, 2001).


   Þessi heimspekigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.