Vikurbreyskja

(Endurbeint frá Öræfaostur)

Vikurbreyskja eða öræfaostur[3] (fræðiheiti: Stereocaulon arcticum) er runnflétta sem vex á mold, vikrum söndum eða sandorpnum hraunum.[3] Hún er mjög algeng um allt land.[4]

Vikurbreyskja
Vísindaleg flokkun
Ríki: Sveppir (Fungi)
Fylking: Asksveppir (Ascomycota)
Flokkur: Lecanoromycetes
Ættbálkur: Lecanorales
Ætt: Stereocauloceae
Ættkvísl: Breyskja (Stereocaulon)[1]
Hoffm. 1796[2]
Tegund:
S. arcticum

Tvínefni
Stereocaulon arcticum

Grening og útlit

breyta

Yfirborð vikurbreyskju er greinótt og þétt alsett þalvörtum með dökkri laut í miðju.[3] Aðeins hraunbreyskja hefur svipaðar þalvörtur og vikurbreyskjan.[5] Þalvörtur vikurbreyskju eru þó aðeins bústnari og innihalda Nostoc-bakteríur en þalvörtur hraunbreyskju innihalda Stigonema.[4]

Erfitt getur verið að greina vikurbreyskju frá hraunbreyskju en oft er hægt að treysta á undirlagið þar sem vikurbreyskjan vex á vikrum og söndum en hraunbreyskja nánast alltaf á föstu undirlagi, til dæmis hrauni eða bergi.[4]

Efnafræði

breyta

Vikurbreyskja inniheldur efni sem flúrljóma í útfjólubláu ljósi og verður því sjálflýsandi í bílljósi.[3]

Vikurbreyskja inniheldur fléttuefnin atranórin, stictinsýru og norstictinsýru.[6]

Þalsvörun vikurbreyskju er K+ gul, C-, KC- og P+ laxagul.[6]

Tilvísanir

breyta
  1. Australian Antarctic Data Center (AADC). Taxon profile: Stereocaulon vesuvianum. Skoðað 11. september 2016. (enska)
  2. Global Biodiversity Information Facility (GBIF). Skoðað 1. september 2016. (enska)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Flóra Íslands. Vikurbreyskja - Stereocaulon arcticum
  4. 4,0 4,1 4,2 Náttúrufræðistofnun Íslands. Vikurbreyskja (Stereocaulon arcticum)[óvirkur tengill].
  5. Náttúrufræðistofnun Íslands. Hraunbreyskja (Stereocaulon vesuvianum)[óvirkur tengill].
  6. 6,0 6,1 Hörður Kristinsson. Íslenskar fléttur. Reykjavík: Hið íslenska bókmenntafélag. ISBN 978-9979-66-347-8
   Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.