Garðerta
(Endurbeint frá Pisum sativum)
Gráerta eða matarerta (matbaun, en ranglega kallaðar grænar baunir) (fræðiheiti: Pisum sativum) er matjurt af ertublómaætt. Jurtin er stundum ræktuð sem skrautplanta, en oftast vegna baunanna (sem eru fræ plöntunnar). Flestir líta á gráertuna sem grænmeti, en frá sjónarhóli grasafræðinnar er hún ávöxtur. Utan um erturnar er svonefndur baunabelgur eða baunaskálpur.
Gráerta | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Baunabelgur (eða baunaskálpur)
| ||||||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||||||
Pisum sativum L. |
Gregor Mendel notaði gráertur við erfðafræðitilraunir sínar.
Undirtegundir
breytaGarðerta (Pisum sativum sativum) er undirtegund gráertunnar og gulertur eru klofnar og þurrkaðar matarertur og eru t.d. notaðar í baunasúpu. Sum garðertuafbrigði, eins og snjóertur (fr. mangetout = „étist allt“) bera ertur sem eru borðaðar með fræbelgnum.
Tengill
breytaWikimedia Commons er með margmiðlunarefni sem tengist gráertu.