Phragmites er ættkvísl fjögurra tegunda fjölærra grasa sem vaxa í votlendi í tempruð- og hitabeltis- svæðum um heiminn. The World Checklist of Selected Plant Families, viðhaldið af Kew Garden í London, viðurkennir eftirfarandi fjórar tegundir:[1]

  1. Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud. – heimsútbreiðsla
  2. Phragmites japonicus Steud. – Japan, Kórea, Ryukyu eyjar, austast í Rússlandi
  3. Phragmites karka (Retz.) Trin. ex Steud. – hitabelti Afríku, suður Asía, Ástralía, sumar Kyrrahafseyjar
  4. Phragmites mauritianus Kunth – mið og suður Afríka, Madagaskar, Máritíus
Phragmites
Ax Phragmites australis að vetri
Ax Phragmites australis að vetri
Vísindaleg flokkun
Ríki: Jurtaríki (Plantae)
Fylking: Dulfrævingar (Magnoliophyta)
Flokkur: Einkímblöðungar (Liliopsida)
Ættbálkur: Grasættbálkur (Poales)
Ætt: Grasaætt (Poaceae)
Undirætt: Arundinoideae
Ættflokkur: Molinieae[heimild vantar]
Ættkvísl: Phragmites
Adans.
Samheiti

Flokkunarfræði

breyta
 
Þrjú stig fræplantna Phragmites australis : A.) mjög ungt, B.) mið, C.) elst (3-4 mánaða). Rómverskar tölir vísa til mismunandi vaxtarstiga sprota. Sc = scutellum.
(From Om Skudbygning, Overvintring og Foryngelse by Eugen Warming, 1884)

Tegundin með heimsútbreiðslu hefur yfirleitt samþykkta fræðiheitið Phragmites australis. (Cav.) Trin. ex Steud. Um 130 samnefni hafa verið kynnt,[1][2] og sum notuð nokkuð víða.[heimild vantar] Dæmi eru; Phragmites communis Trin., Arundo phragmites L., og Phragmites vulgaris (Lam.) Crép. (illegitimate name).[1]

Undirtegundir og afbrigði

breyta
  • Phragmites australis subsp. americanus – Norður Ameríska arfgerðin hefur verið lýst sem sérstök undirtegund, subsp. americanus,[3] and
  • Phragmites australis – Evrasíska arfgerðin er stundum kölluð subsp. australis.[4] en það er samnefni.
  • Phragmites australis subsp. altissimus (Benth.) Clayton er viðurkennd undirtegund af P. australis.[1]
  • Phragmites australis var. marsillyanus (Mabille) Kerguélen er viðurkennt afbrigði af Phragmites australis.[1]

Nytjar

breyta

Ræktun

breyta

P. australis er ræktað sem skrautgras í tjörnum og votlendi. Vegna stærðar verður að velja því staðsetningu með varúð.[5]

Tónlist

breyta
 
Sipsi
 
Dukduk

Ýmsir hlutar Phragmites geta verið nýttir til matar.[6]

Tilvísanir

breyta
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „The Plant List: Phragmites. Afrit af upprunalegu geymt þann 8. nóvember 2018. Sótt 9. september 2016.
  2. „Geymd eintak“. Afrit af upprunalegu geymt þann 4. desember 2017. Sótt 12. júlí 2017.
  3. Saltonstall, K; Peterson, PM; Soreng, RJ (2004). „Recognition of Phragmites australis subsp. Americanus (Poacaeae: Arundinoideae) in North America. Evidence from morphological and genetic analyses“. SIDA, contributions to botany. 21 (2): 683–692.
  4. Catling, P.M.; Mitrow, G.l. (2011). „Major invasive alien plants of natural habitats in Canada. 1. European Common Reed (often just called Phragmites), Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud. subsp. australis“. CBA Bulletin. 44 (2): 52–61.
  5. „RHS Plant Selector - Phragmites australis. Afrit af upprunalegu geymt þann 23 apríl 2013. Sótt 26. maí 2013.
  6. Peterson, Lee, "A Field Guide to Edible Wild Plants of Eastern and Central North America",page 228, Houghton Mifflin Company, New York City,accessed the sixth of September, 2010. ISBN 0-395-20445-3

Ytri tenglar

breyta