„Ís“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
TuHan-Bot (spjall | framlög)
m robot Breyti: hi:बर्फ़
Xqbot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: ik:Siku; kosmetiske ændringer
Lína 5:
'''Ís''' eða '''klaki''' er [[vatn]] í [[storkuhamur|föstu formi]]. [[Hamur (efni)|Hamskiptin]] eiga sér stað þegar vatn í [[vökvahamur|vökvaformi]] er kælt niður fyrir 0 [[Celsíus|°C]] (273,15 [[Kelvin|K]], 32 [[Fahrenheit|°F]]) við [[staðalþrýstingur|staðalþrýsting]]. Ís getur myndast við hærri hitastig við aukinn þrýsting, og helst sem vökvi eða gufa niður að -30 °C við lægri þrýsting. Ís sem myndaður er við hærri þrýsting hefur öðruvísi kristallagerð heldur en venjulegur ís.
 
Ís, vatn og [[gufa]] geta verið til saman við [[þrípunktur|þrípunktinn]], sem að fyrir þetta kerfi er 273,16 K og þrýstingur 611,73 [[Paskal|Pa]].
 
Óvenjulegt séreinkenni íss við eina [[loftþyngd]] er það að fasta formið er um 8% minna þétt en vatn í vökvaformi. Ís hefur [[eðlismassi|eðlismassann]] 0,917 g/cm³ við 0  °C, en vatn 0,9998 g/cm³ við sama hitastig. Vatn er þéttast, nákvæmlega 1,00 g/cm³ við 4  °C og verður minna þétt er vatnssameindirnar byrja að mynda [[sexhyrnt kerfi|sexhyrnda]] ís[[kristall]]a er hitastigið fellur niður í 0  °C (Til gamans má geta að orðið „kristall“ á uppruna sinn í [[gríska]] orðinu yfir frost). Þetta kemur af því að [[vetnistenging]]ar myndast milli vatnssameindanna, sem að raða upp [[sameind]]unum á óhagkvæmilegri hátt (eftir rúmmáli) þegar vatnið er frosið. Þetta veldur því að ís flýtur á vatni, sem að er mikilvægur þáttur í [[veðurfar]]i Jarðar.
 
Sem kristallskennt fast efni, er ís talinn sem [[steinefni]].
 
== Tengill ==
{{Wiktionary|ís}}
 
Lína 56:
[[hu:Jég]]
[[id:Es]]
[[ik:Siku]]
[[io:Glacio]]
[[it:Ghiaccio]]