„Fulltrúadeild Bandaríkjaþings“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Hallatinna (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
Hallatinna (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 3:
== Um þingið ==
Bandaríkjaþing á rætur sínar að rekja allt aftur til ársins [[1787]] þegar [[Bandaríkin]] lýstu yfir sjálfstæði en ákveðið var að hafa tvær deildir til að tryggja það að ekki skapaðist ójafnvægi á milli fylkja og allir hefðu fulltrúa sem gæti staðið vörð um þeirra hagsmuni. <ref> {{cite book | last1 = Katz| first1 = Richard S.| title = Political Institutions in the United States | publisher = Oxford University Press | date = 2007 | accessdate = 2010-10-13 | isbn = 9780199283835}}</ref> Þingmennirnir bera ákveðnar skyldur gagnvart sínu heimafylki og fara oft heim í fríum og um helgar til að sinna vinnu þar en hugmyndin er að þingmennirnir kjósi um frumvörp á grundvelli hagsmuna síns kjördæmis.<ref>{{vefheimild|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/498496/House-of-Representatives|titill = House of Representatives|mánuðurskoðað = 11. október|árskoðað = 2010}}</ref>
Fulltrúar í neðri deild [[Bandaríkjaþing|Bandaríkjaþings]] eru 435 talsins en þeir eru kosnir til tveggja ára í [[einmenningskjördæmi]]skosningu. Í dag er demókrataflokkurinn með meirihluta í fulltrúadeildinni eða 253 þingmenn en repúblikanar eru með 178 fulltrúa. Auk fulltrúanna 435 eru ákveðin svæði með áheyrnafulltrúa sem eru án atkvæðisréttar en það eru umdæmi Kólumbíu, American Samoa, Guam, Jómfrúreyjar og norður Mariana eyjur
[[Þingmaður|Þingmenn]] eru fulltrúar þess fylkis sem þeir eru kosnir í en misjafnt er hversu margir þingmenn sitja fyrir hvert fylki. Fylkjunum er skipt upp eftir íbúafjölda þannig að eftir því sem íbúar fylkisins eru fleiri, því fleiri [[kjördæmi]] eru innan fylkisins. [[Kalifornía]] er með flesta þingmenn eða 53 en sjö fylki hafa aðeins einn þingmann en það eru Alaska, Delaware, Montana, Norður-Dakóta, Suður-Dakóta, Vermont og Wyoming. Frambjóðendur til fulltrúadeildarinnar verða að vera 25 ára, hafa búið í Bandaríkjunum í sjö ár og búa í því fylki sem þeir eru fulltrúi fyrir. Ekkert takmark er á því hversu oft þingmenn mega bjóða sig fram til setu í fulltrúadeildinni. Kosningar til fulltrúadeildarinnar eru ávallt á þriðjudegi eftir fyrsta mánudag í [[nóvember]] á árum sem enda á heilli tölu.<ref> {{cite book | last1 = Katz| first1 = Richard S.| title = Political Institutions in the United States | publisher = Oxford University Press | date = 2007 | accessdate = 2010-10-13 | isbn = 9780199283835}}</ref>▼
▲[[Þingmaður|Þingmenn]] eru fulltrúar þess fylkis sem þeir eru kosnir í en misjafnt er hversu margir þingmenn sitja fyrir hvert fylki. Fylkjunum er skipt upp eftir íbúafjölda þannig að eftir því sem íbúar fylkisins eru fleiri, því fleiri [[kjördæmi]] eru innan fylkisins. [[Kalifornía]] er með flesta þingmenn eða 53 en sjö fylki hafa aðeins einn þingmann en það eru Alaska, Delaware, Montana, Norður-Dakóta, Suður-Dakóta, Vermont og Wyoming. Frambjóðendur til fulltrúadeildarinnar verða að vera 25 ára, hafa búið í Bandaríkjunum í sjö ár og búa í því fylki sem þeir eru fulltrúi fyrir
Innan fulltrúadeildarinnar starfa nefndir hinna ýmsu málefna, svo sem landbúnaðarnefnd, dómsmálanefnd, utanríkisnefnd, skattanefnd og fleira, alls 25 talsins. Einnig eru skipaðar tímabundnar nefndir en helstu hlutverk nefndanna eru að bæði valdinu og vinnunni sé dreift. Fulltrúadeildin myndi án þeirra hafa allt of mikið að gera en auk þess hvetur þetta þingmenn til að tileinka sér sérhæfni á ákveðnum sviðum til að komast í nefndarsetu. <ref> {{cite book | last1 = Katz| first1 = Richard S.| title = Political Institutions in the United States | publisher = Oxford University Press | date = 2007 | accessdate = 2010-10-13 | isbn = 9780199283835}}</ref>
== Helstu embætti innan þingsins ==
Helstu leiðtogar á þinginu eru [[aðalræðumaður]] þingins (e. speaker) eða forseti þingsins sem nú er [[Nancy Pelosi|Nancy Pelosi]].
== Hlutverk ==
Mikilvægasta hlutverk fulltrúadeildarinnar er [[löggjafarvald|löggjafarvaldið]]
Fulltrúadeildin ræðir frumvörp, gerir breytingar ef vilji er til og kýs svo um þau en yfirleitt er um að ræða rafræna kosningu. Frumvarpið er síðan sent til öldungadeildarinnar en ef öldungardeildin samþykkir er frumvarpið sent aftur í fulltrúadeildina sem kýs aftur um frumvarpið, ef til vill með einhverjum breytingartillögum frá öldungadeildinni. Öldungadeildin kýs svo einnig um frumvarpið í annað skipti áður en frumvarpið er sent til forsetans til undirritunar. Hann getur annað hvort samþykkt frumvarpið eða ekki en ef hann samþykkir það ekki þá er það sent aftur til þingsins en frumvarpið verður þá ekki að lögum nema með 2/3 atkvæða í báðum deildum þingsins.[[Frumvarp|Frumvörp]] til laga verða að vera samþykkt af báðum deildum þingsins en geta þau orðið til í annarri hvorri deildinni nema frumvörp er varða fjárlög sem byrja alltaf (að minnsta kosti formlega) í fulltrúadeild þingsins.<ref> {{cite book | last1 = Katz| first1 = Richard S.| title = Political Institutions in the United States | publisher = Oxford University Press | date = 2007 | accessdate = 2010-10-13 | isbn = 9780199283835}}</ref>▼
▲Fulltrúadeildin ræðir frumvörp, gerir breytingar ef vilji er til og kýs svo um þau en yfirleitt er um að ræða rafræna kosningu. Frumvarpið er síðan sent til öldungadeildarinnar en ef öldungardeildin samþykkir er frumvarpið sent aftur í fulltrúadeildina sem kýs aftur um frumvarpið, ef til vill með einhverjum breytingartillögum frá öldungadeildinni. Öldungadeildin kýs svo einnig um frumvarpið í annað skipti áður en frumvarpið er sent til forsetans til undirritunar. Hann getur annað hvort samþykkt frumvarpið eða ekki en ef hann samþykkir það ekki þá er það sent aftur til þingsins en frumvarpið verður þá ekki að lögum nema með 2/3 atkvæða í báðum deildum þingsins.<ref> {{cite book | last1 = Katz| first1 = Richard S.| title = Political Institutions in the United States | publisher = Oxford University Press | date = 2007 | accessdate = 2010-10-13 | isbn = 9780199283835}}</ref>
▲Helsti munur á öldungadeildinni og fulltrúadeildinni er að öldungadeildin er mun frjálslegri. Í fulltrúadeildinni er ákveðið í upphafi hversu lengi megi ræða frumvarp en í öldungadeildinni er málþóf algengt þar sem tíminn er ekki takmarkaður og aðeins er hægt að stoppa málþóf með samþykki 60 öldungadeildaþingmanna. Þetta gerir það að verkum að réttur minnihlutans verður meiri og meirihlutinn neyðist oft til að málamiðla. Að auki eru flokkslínur í öldungadeildinni óljósari heldur en í neðri deildinni þar sem mikill flokksagi ríkir.<ref> {{cite book | last1 = Katz| first1 = Richard S.| title = Political Institutions in the United States | publisher = Oxford University Press | date = 2007 | accessdate = 2010-10-13 | isbn = 9780199283835}}</ref>
== Tenglar==
|