„Fnjóskadalur“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Jón (spjall | framlög)
de
Navaro (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[Mynd:Vaglaskógur Fnjóskadalur.jpg|thumb|right|Vaglaskógur í Fnjóskadal.]]
'''Fnjóskadalur''' – (stundum kallaður '''Hnjóskadalur''' áður fyrr) – er mikill [[dalur (landslagsþáttur)|dalur]] í [[Suður-Þingeyjarsýsla|Suður-Þingeyjarsýslu]]. Hann heitir eftir svokölluðum „fnjóskum“, sem eru „þurrir og feysknir trjábútar“.<ref>{{Vefheimild|url=http://www.ornefni.is/d_skoda.php|titill=Örnefnastofnun Íslands - fyrirspurnir}}</ref> [[Á (landform)|Dragáin]] [[Fnjóská]] rennur eftir honum. Í suðri endar hann í þrem dölum, [[Bleiksmýrardalur|Bleiksmýrardal]], [[Hjaltadalur (S-Þing)|Hjaltadal]] og [[Timburvalladalur|Timburvalladal]], en frá norðurendanum liggur [[Flateyjardalsheiði]] í norður til [[Skjálfandaflói|Skjálfandaflóa]] og [[Dalsmynni, Suður-Þingeyjarsýsla|Dalsmynni]] í vestur til Eyjafjarðar, og um Dalsmynni rennur [[Fnjóská]]. Í austur liggur [[Ljósavatnsskarð]] yfir í [[Kaldakinn|Köldukinn]] og í vestur er farið yfir [[Vaðlaheiði]] til [[Svalbarðsströnd|Svalbarðsstrandar]].
'''Fnjóskadalur''' (stundum kallaður '''Hnjóskadalur''' áður fyrr) er mikill [[dalur (landslagsþáttur)|dalur]] í [[Suður-Þingeyjarsýsla|Suður-Þingeyjarsýslu]]. Hann dregur nafn af svokölluðum „fnjóskum“, sem eru „þurrir og feysknir trjábútar“.<ref>{{Vefheimild|url=http://www.ornefni.is/d_skoda.php|titill=Örnefnastofnun Íslands - fyrirspurnir}}</ref>
 
[[Dragá]]in [[Fnjóská]] rennur eftir honum. Í suðri endar hann í þrem eyðidölum, [[Bleiksmýrardalur|Bleiksmýrardal]], [[Hjaltadalur (S-Þing)|Hjaltadal]] og [[Timburvalladalur|Timburvalladal]], en nyrst sveigir dalurinn til vesturs og heitir þar [[Dalsmynni (Fnjóskadal)|Dalsmynni]]. Um það rennur Fnjóská til sjávar í Eyjafirði. Norður af dalnum er [[Flateyjardalsheiði]] og norðan við hana [[Flateyjardalur]]. Vestan dalsins er [[Vaðlaheiði]] og vestan hennar er [[Svalbarðsströnd]]. Austan dalsins eru einnig fjöll, að norðan milli hans og [[Kaldakinn|Köldukinnar]] og að sunnan milli Fnjóskadals og [[Bárðardalur|Bárðardals]]. Þar á milli er [[Ljósavatnsskarð]].
 
Hringvegurinn liggur um Fnjóskadal og til vesturs til Svalbarðsstrandar um [[Víkurskarð]], nokkru sunnan við Dalsmynni, en til austurs um Ljósavatnsskarð til Bárðardals. Áður lá vegurinn til Eyjafjarðar upp úr dalnum miðjum um Vaðlaheiði og nú er rætt um að gera [[jarðgöng]] undir heiðina.
 
==Bæir==
Í Fnjóskadal er [[Vaglaskógur]], einn stærsti upprunalegi skógur á Íslandi, en einnig eru þar [[Lundsskógur]], [[Þórðarstaðaskógur]] og [[Sigríðarstaðaskógur]]. Í dalnum eru margir bæir, og má þar meðal annarra nefna [[Steinkirkja|Steinkirkju]], [[Þverá (FnjóskadalurFnjóskadal)|Þverá]], [[Illugastaðir (Fnjóskadal)|Illugastaði]], [[Végeirsstaðir|Végeirsstaði]], [[Sigríðarstaðir (Fnjóskadal)|Sigríðarstaði]], [[Háls (FnjóskadalurFnjóskadal)|Háls]] og [[Reykir (Fnjóskadal)|Reyki]].
 
==Jarðfræði==
Dalurinn er grafinn af [[skriðjökull|skriðjöklum]] á [[ísöld]],. ogHann lá upphaflega beint norður og var þá Flateyjardalsheiði hluti af honum, en jöklarnir grófu einnig Dalsmynni. Á hlýskeiði[[hlýskeið]]i fyrir um 12.000 árum síðan var þar [[stöðuvatn]] í dalnum, um 40 kílómetra langt, og má enn sjá móta fyrir strandlínum þess hátt í hlíðum fjallanna.
 
==Heimildir==
{{reflist}}
 
{{Stubbur|landafræði}}
 
[[Flokkur:Landafræði]]
[[Flokkur:Suður-Þingeyjarsýsla]]
[[Flokkur:Dalir á Íslandi]]
[[Flokkur:Íslenskar sveitir]]
[[Flokkur:Landafræði]]
[[Flokkur:Suður-Þingeyjarsýsla]]
[[Flokkur:Örnefni í Suður-Þingeyjarsýslu]]