„Eiríkur Magnússon prestahatari“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Navaro (spjall | framlög)
m Smálagfæringar
Navaro (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 4:
Eiríkur kom til ríkis tólf ára gamall árið [[1280]] eftir föður sinn, [[Magnús lagabætir|Magnús 6. lagabæti]], en móðir hans, Ingibjörg, var dóttir [[Eiríkur plógpeningur|Eiríks 4. plógpenings]] Danakonungs. Fyrstu árin var ríkinu stýrt af móður hans og hópi norskra höfðingja. Þau tókust á um völd við norsku kirkjuna og þess vegna hlaut Eiríkur auknefnið prestahatari þótt hann ætti raunar sjálfur ekki hlut að máli.
 
Skömmu eftir að Eiríkur settist á konungsstól giftist hann Margréti, dóttur [[Alexander 3. Skotakonungur|Alexanders 3.]] [[Skotland|Skotakonungs]]. Hún dó af barnsförum [[1283]] og var Eiríkur því orðinn ekkill og faðir fimmtán ára að aldri. Dóttir þeirra, [[Margrét Skotadrottning|Margrét]], var eini eftirlifandi afkomandi Alexanders afa síns þegar hann dó [[1286]] og varð því Skotadrottning þriggja ára. Árið [[1290]] var gengið frá trúlofun hennar og prinsins af Wales (sem seinna varð [[Játvarður 2.]]) og sama ár var prinsessan send til Skotlands og átti að alast þar upp þar til hún væri reiðubúin að ganga í hjónaband. En skipið hreppti vont veður og Margrét litla, sem var ekki heilsuhraust, þoldi ekki sjóferðina og dó skömmu eftir að komið var í höfn. Eiríkur var einn af þeim fjórtán sem gerðu tilkall til skosku krúnunnar eftir lát hennar þótt erfðaréttur hans væri í raun enginn.
 
Eiríkur hélt verndarhendi yfir dönsku aðalsmönnunum sem dæmdir höfðu verið fyrir morðið á [[Eiríkur klipping|Eiríki klipping]] Danakonungi og þess hefur jafnvel verið getið til að hann hafi átt þátt í morðinu. Hann herjaði á strendur [[Danmörk|Danmerkur]] frá [[1289]]. Móðir hans átti inni arf eftir afa sinn sem samið var um [[1297]] og Eiríkur fékk greiddan. Hann átti einnig í stríði við þýska [[Hansakaupmenn]], fór halloka og þurfti að gjalda þeim stórfé.
 
Seinni kona Eiríks var einnig skosk, [[Ísabella Bruce]], systir [[Róbert 1. Skotakonungur|Roberts Bruce]], sem síðar varð konungur Skotlands. Þau áttu engan son, aðeins dótturina [[Ingibjörg Eiríksdóttir af Noregi|Ingibjörgu]], sem giftist [[Valdimar Magnússon hertogi|Valdimar Magnússyni]] hertoga. Þegar Eiríkur dó erfði [[Hákon háleggur]] bróðir hans ríkið.
 
{{Töflubyrjun}}