„Friðrik 2. Danakonungur“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
SassoBot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: simple:Frederick II of Denmark
Navaro (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[Mynd:Frederik 2.jpg|right|200 px]]
'''Friðrik 2.''' ([[1. júlí]] [[1534]] - [[4. apríl]] [[1588]]) var konungur [[Danmörk|Danmerkur]] frá [[1559]] -til [[1588]]dauðadags.
 
Friðrik var sonur [[Kristján 3.|Kristjáns 3.]] og Dórótheu af Saxlandi-Láinborg. Hann var útnefndur ríkisarfi árið [[1536]], eftir að faðir hans vann sigur í [[Greifastríðið|Greifastríðinu]] og var tekinn til konungs í allri Danmörku. Hann tók við ríkjum eftir að faðir hans lést á nýársdag 1559. Sama ár náði hann undir sig Þéttmerski ([[Dithmarschen]]) í Norður-[[Þýskaland]]i 1559með ogstuðningi föðurbróður síns, Adólfs hertoga af [[Gottorp]]. áhugiÁhugi hans á að ná [[Svíþjóð]] aftur undir danskt vald leiddi hann út í [[Sjö ára stríðið]] við Svía [[1563]] - [[1570]]. Hann sýndi í fyrstu myndugleik en ærinn stríðskostnaður leiddi til þess að hann varð að fá fornan óvin sinnföður sín, [[Peder Oxe]] ([[1520]] - [[1575]]), til að rétta af fjárhag ríkisins. Oxe hækkaðiþrefaldaði m.a.meðal annars [[Eyrarsundstollurinn|Eyrarsundstollinn]], en fyrir tekjurnar af honum lét hannkonungur reisa [[Krónborgarhöll]] og [[Friðriksborgarhöll]].
 
Friðrik 2. veitti töluverðu fé til stjörnufræðingsins [[Tycho Brahe]] til að hann gæti unnið að fræðum sínum á eyjunni [[Hveðn]], en þar lét Brahe reisa höllina og stjörnuskoðunarstöðina [[Úraníuborg]] og síðar stjörnuskoðunarstöðina [[Stjörnuborg]] þar sem hann og lærisveinar hans stunduðu ýmsar athuganir á gangi himintunglanna. Eftir lát Friðriks konungs dró mjög úr stuðningi krúnunnar og Brahe lenti upp á kant við [[Kristján 4.]] og flutti á endanum til [[Prag]] og dó þar.
Ungur varð Friðrik ástfanginn af hefðarmeyjunni [[Anna Hardenberg|Önnu Hardenberg]], en hún hryggbraut hann og giftist síðar [[Oluf Mouritzen Krognos]] ríkisráði.
 
Friðrik 2. þjáðist lengi vel af [[malaría|malaríu]] og á síðustu æviárum sínum jukust þjáningar hans mjög. Í líkræðu sinni yfir Friðriki sagðidróp [[prestur]]innpresturinn og sagnfræðingurinn [[Anders Sørensen Vedel]] ekki dulá að Friðrik hefði flýtt dauða sínum með drykkjuskap.
Friðrik 2. varði töluverðu fé í stjörnufræðinginn [[Tycho Brahe]] til að hann gæti unnið að fræðum sínum á eyjunni [[Hveðn]], en þar dvaldi Brahe að [[Stjörnuborg]] við ýmsar athuganir á gangi himintunglanna.
 
Ungur varð Friðrik ástfanginn af hefðarmeyjunni Önnu Hardenberg, en hún var lofuð öðrum og þótti heldur ekki konunginum samboðin, svo að ekkert varð af giftingu þeirra. Hann giftist ekki fyrr hann var orðinn 38 ára, [[20. júlí]] [[1572]], og var brúðurin 15 ára gömul frænka hans, [[Soffía af Mecklenburg]] (1557 - 1631). Þau eignuðust saman sjö börn, þar á meðal Kristján 4. Danakonung og Önnu, sem giftist [[Jakob 6. Skotakonungur|Jakob 6. Skotakonungi]], sem síðar varð Jakob 1. konungur Bretlands.
Friðrik 2. þjáðist lengi vel af [[malaría|malaríu]] og á síðustu æviárum sínum jukust þjáningar hans mjög. Í líkræðu sinni yfir Friðriki sagði [[prestur]]inn og sagnfræðingurinn [[Anders Sørensen Vedel]] að Friðrik hefði flýtt dauða sínum með drykkjuskap.
 
{{Töflubyrjun}}
Lína 20:
{{Töfluendir}}
 
{{stubbur|saga|danmörk}}
{{fd|1534|1588}}