„Forrit“: Munur á milli breytinga

Forrit eru oft rituð af [[forritari|forriturum]], en einnig geta önnur forrit búið þau til.

 

Forrit sem látin eru notendum í té eru nefnd [[notendahugbúnaður]] þar sem virkni þeirra beinist að því sem á að nota tölvuna í, umfram það sem [[stýrikerfi]] hennar (til dæmis Windows) sér um. Í raun og veru kallast bæði notendahugbúnaður og stýrikefið „hugbúnaður“, rétt eins og safn ýmssa forritaþátta sem er innbyggt í [[vélbúnaður|vélbúnaðinn]]. Þau forrit sem gefa vélbúnaðinum beinar skipanir eru á formi sem [[örgjörvi]]nn skilur og bregst við með því að virkja aðrar skipanir eða framkvæma einfaldar reikniaðgerðir eins og til dæmis samlagningu. En tölvur framkvæma milljónir slíkra skipana á sekúndu og það er þannig heild sem forritið lætur verða til - skipanir sem hver á fætur annarri gera eitthvað gagnlegt í sameiningu og sem oftast má endurtaka og treysta að verki á sama hátt.

 

Forriti er hlaðið í minni tölvunnar (venjulega af [[stýrikerfi]]nu) og það síðan „keyrt“ með því að láta tölvuna framkvæma skipanir þess þangað til þær eru ekki fleiri eða keyrslan stöðvuð eða villa kemur upp, annað hvort í hugbúnaði eða vélbúnaði.

 

Áður en tölva getur keyrt forrit, hverrar gerðar sem það er (þar með talið stýrikerfið, sem einnig er forrit), verður að ræsa vélbúnaðinn. Þetta er gert á venjulegum PC-tövlum með því að hleypa straum á [[kísilflaga|kísilflögu]] sem oftast er á [[móðurborð]]i tölvunnar og setja þannig af stað einfalt forrit sem hleður stýrikerfinu inn í [[vinnsluminni]]ð af [[harður diskur|harða diskinum]]. Þessi kísilflaga er nefnd [[BIOS]] eða BIOS-kubburinn. Eftir það getur tölvan tekið við flóknari skipunum.

 

Keyranlegt form forrits (oft kallað innanlegt form, þar sem skipanirnar eru [[viðfangskóði]]) er stundum greint að frá þeim [[gögn]]um sem forritið vinnur með. Í sumum tilvikum hverfur þessi aðgreining þegar forritið sjálft býr til eða breytir gögnum sem verða svo hluti af sama forritinu (þetta gerist til að mynda oft í [[forritunarmál]]inu [[Lisp]]).

 

Í forriti er líklegast nokkur fjöldi [[gagnaskipan]]a (enska: data structures) svo og [[reiknirit]]a sem vinnur úr þeim.

 

Nú er algengast að forritað sé í teymi þar sem allir leggja sitt af mörkum. Hópstjórinn tekur af skarið ef menn greinir á. 10 manna teymi eru algeng, erfiðara er að stjórna stærri hóp. Annar möguleiki er að tveir og tveir vinni saman (enska: pair programming).

 

Stysta forritið sem gerði eitthvað gagn er talið hafa verið skipunin ‘cont/rerun’ sem tilheyrði stýrikerfinu CP/M. Hún var tvö [[bæti]] (JMP 100) og var stökk á byrjunarstað forritsins sem ræsti hana. Hún gat því látið það byrja aftur án þess að það þyrfti að sækja það á ný frá hinum hægfara [[harður diskur|diskageymslum]] níunda áratugar síðustu aldar.

 

[[Ada Lovelace]] greindi frá því í smæstu smáatriðum í ritgerð hvernig reikna mætti út svokallaðar Bernoulli tölur með hliðrænni reiknivél sem [[Charles Babbage]] hafði hugsað upp. Þetta er talið fyrsta tölvuforrit í heiminum og hún sjálf fyrsti forritarinn.

 

{{wpheimild | tungumál = en | titill = Computer program | mánuðurskoðað = 4. febrúar | árskoðað = 2007}}

 

 

[[Flokkur:Hugbúnaðarfræði]]

[[hr:Računalni program]]

[[id:Program komputer]]

[[it:Programma (informatica)]]

[[ja:プログラム (コンピュータ)]]