„Forverar Sókratesar“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
JAnDbot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: sr:Пресократовци
JabbiAWB (spjall | framlög)
skipti út f. wpsnið using AWB
Lína 28:
 
===Herakleitos===
[[Mynd:Heraclitus%2C_Johannes_Moreelse, Johannes Moreelse.jpg|thumb|right|130px|[[Herakleitos]] frá Efesos eftir [[Johannes Moreelse]]]]
[[Herakleitos]] fæddist í borginni [[Efesos]]. Hann þótti torskilinn og myrkur í máli. Herakleitos taldi að heimurinn væri sífellt að breytast og stæði aldrei í stað. Þessu lísti hann með dæmi um mann sem stígur fæti í rennandi á. Herakleitos sagði að maður stigi aldrei tvisvar í sömu ána því að í ánni væri sífellt rennandi nýtt vatn. Að baki breytingunum er þó stöðugleiki sem Herakleitos kallar ''lögmálið'' (''logos''). Herakleitos valdi eldinn sem táknmynd lögmálsins og því er oft sagt að hann hafi haldið því fram að allt væri eldur.
 
Lína 39:
 
===Eleumenn===
[[Mynd:Sanzio_01_ParmenidesSanzio 01 Parmenides.jpg|thumb|right|130px|[[Parmenídes]] frá Eleu]]
Á grundvelli greiningar á sögninni „að vera“ leiddi Parmenídes rök að því að ekki væri til neinn mismunur og þar með væru hreyfing og breyting einungis tálsýn. Fornmenn sjálfir álitu rök Parmenídesar sýna að tilraunir fyrstu heimspekinganna (Þalesar, Anaxímandrosar, Anaxímenesar) til þess að finna einhverja ''eina'' uppsprettu sem útskýrði margbreytileika heimsins væru dauðadæmdar. Í kjölfarið komu fram ''fjölhyggjukenningar'' sem áttu að koma til móts við Parmenídes að einhverju leyti.
 
Lína 96:
 
==Heimildir==
*{{enwikiheimildwpheimild | tungumál = en | titill = Pre-Socratic philosophy | mánuðurskoðað = 14. mars | árskoðað = 2006}}
*Barnes, Jonathan, ''The Presocratic Philosophers'' (London: Routledge, 1979/1982).
*Burnet, John, ''Early Greek Philosophy'' (New York: Meridian Books, 1957).