„Hreyfiþroski“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 7:
Börn mæta samt sem áður ýmsum áskorunum á þroskabraut sinni þegar litið er til hreyfiþroska. Líkami þeirra breytist mikið á skömmum tíma, leikni þeirra er í stöðugri þróun og fjölbreytileiki umhverfisins eykur enn á áskorunina.<ref name="Learning to move"> Adolph, K. E. (2008). Learning to Move. Current Directions in Psychological Science, 17(3), 213-218.</ref> Þróun samhæfðrar hreyfingar, frá viðbrögðum til [[viljastýrður|viljastýrðrar]] hreyfingar, ræðst þannig bæði af breytingum hjá barninu sjálfu og á umhverfi þess. Í þvi felst að hreyfiþroski mótist af ótal samhangandi þáttum eins og mynsturmótun (''pattern generation''), [[málþroski|málþroska]], stöðustjórnun, næmni á [[sjónflæði]], styrk [[réttivöðvi|réttivöðva]], líkamlegum hömlum og hvata svo nokkur dæmi séu tekin.<ref name="Going Somewhere"> Gibson, E.J. og Sch[u]muckler, M.A. (1989). Going Somewhere: An Ecological and Experimental Approach to Development of Mobility. Ecological Psychology 1(1), 3-25.</ref>
Stöðugt endurmat barns á aðstæðum og eigin getu er því nauðsynlegt til þess að það geti aðlagað hreyfigetu sína að nýjum veruleika.<ref name="Learning to move"/> Það að ná tökum á nýrri hreyfigetu kostar mikla vinnu og aðlögun hjá barni. Eftir að barn hefur náð góðum tökum á því að skríða og vanist því að komast frá einum stað til annars snögglega og örugglega þarf það að taka skref aftur á bak þegar það reynir að takast á við það að standa óstutt eða ganga. Barnið þarf að hægja á sér og horfast í augu við endalaus föll og það óöryggi sem felst í því að læra nýja hreyfingu. Á þessum tíma sést oft hvernig börn, sem eru farin að taka nokkur hikandi skref, skipta úr göngu í skrið til þess að komast fyrr á áætlunarstað.<ref name="Motor development"> Adolph, K. E. og Berger, S.E. (2006). Motor development. Í D. Kuhn og R.S. Siegler (ritstj.), Handbook of child psychology: Vol 2. Cognition, perseption and language (bls. 161-213). New York: John Wiley & Sons.</ref> Jafnframt hafa rannsakendur bent á að þroskamynstur barna sé háð [[menning|menningu]], líkamlegu hreysti og [[heilbrigði]] á fyrstu tveimur árum lífsins.<ref name="Healthy Children"> Carruth, B. R. og Skinner, J.D. (2002). Feeding Behavior and Other Motor Development in Healthy Children (2-24 Months). Journal of American Collage of Nutrition, 21(2), 88-96.</ref>
Þó að hreyfiþroski barna sé vissulega að mörgu leiti stigbundinn og til eru ákveðin viðmið þegar litið er til þroskastigs barns er mjög misjafnt hvernær heilbrigð börn ná tilteknu þroskastigi í hreyfiþroska, eins og til dæmis að sitja óstudd eða ganga.<ref name="Healthy Children"/> Ef hins vegar er um óvenjulega hægan hreyfiþroska að ræða getur reynst nauðsynlegt að kanna forsendurnar fyrir töfunum. Um gæti verið að ræða [[þroskahömlun]], líkamleg [[veikindi]], alvarlega vanrækslu en þó alltaf mögulegt að barnið sé fullkomlega eðlilegt.<ref name="Developing person"/>
== Tilvísanir ==
| |||