„Hellenísk heimspeki“: Munur á milli breytinga

{{Heimspekisaga}}

<onlyinclude>'''Hellenísk heimspeki''' er strangt tekið einungis [[heimspeki]] [[Helleníski tíminn|helleníska tímans]], þ.e. frá dauða [[Alexander mikli|Alexanders mikla]] árið 323 f.o.t. (í [[Fornaldarheimspeki (fræðigrein)|heimspekisögu]] er miðað við dauða [[Aristóteles]]ar árið síðar) til ársins 31 f.o.t., en orðið er stundum einnig notað um [[Rómversk heimspeki|rómverska heimspeki]] og heimspeki [[Síðfornöld|síðfornaldar]] enda urðu ekki skörp skil í sögu heimspekinnar með endalokum helleníska tímans.

 

==Stóuspeki==

{{Aðalgrein|Stóuspeki}}

 

Upphafsmaður stóuspekinnar var [[Zenon frá Kítíon]] en [[Krýsippos]] var annar mikilvægur málsvari hennar. Stóumenn voru efnishyggjumenn en þó ekki eins afdráttalausir og epikúringar. Þeir kenndu að lífinu skyldi lifað í samræmi við náttúruna og örlögin. Stóumenn voru að vissu leyti [[algyðistrú]]ar og töldu að heimurinn allur væri guðlegur, hann væri gegnsýrður af skynseminni, ''logos'', en það hugtak fengu þeir frá [[Herakleitos]]i. Þeir kenndu að [[dygð]]in væru einu gæðin og að [[löstur]] væri eina bölið, allt annað væri hlutlaust og hvorki bætti við eða drægi úr hamingju manns. Þetta viðhorf mildaðist er fram liðu stundir, m.a. hjá [[Panætíos]]i og [[Pósidóníos]]i sem blönduðu stóuspekinni áhrif frá [[Platon]]i. Stóuspekin var gríðarlega vinsæl í [[Rómaveldi]] og hafði mikil áhrif á menn eins og [[Cíceró]] og [[Seneca yngri|Seneca]] og [[Markús Árelíus]] voru stóískir heimspekingar. Á [[nýöld]] hafði stóuspekin talsverð áhrif á [[Baruch Spinoza]].