„Streita“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Sauðkindin (spjall | framlög) m robot Bæti við:ja,en |
mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
Hugtakið '''streita''' vísar til neikvæðrar tilfinningalegrar líðanar með tengdum hegðunar- og líffræðilegum breytingum sem tengjast skynjun einstaklingsins á atburðum eða hlutum. Streita er andstæða slökununar. [[Streituvaldar]] eru þeir atburðir sem vekja upp þessi [[viðbrögð]].
== Ýtarlegri lýsing ==
▲Hugtakið streita vísar til neikvæðrar tilfinningalegrar líðanar með tengdum hegðunar- og líffræðilegum breytingum sem tengjast skynjun einstaklingsins á atburðum eða hlutum. [[Streituvaldar]] eru þeir atburðir sem vekja upp þessi [[viðbrögð]].
▲Og hvað þýðir þetta á mannamáli? Einfaldlega að það hvernig einstaklingurinn skynjar aðstöðu sína, s.s. atburði, hefur áhrif á [[hegðun]] hans og líffræðilega virkni. Því neikvæðar sem einstaklingurinn skynjar aðstöðu sína, því meiri líkur eru á því að hann finni til streitu.
Þetta þýðir jafnframt að tveir einstaklingar geta skynjað sama atburð á mismunandi hátt þannig að einn einstaklingur getur orðið stressaður vegna einhvers sem veldur ekki streitu hjá öðrum einstaklingi. Dæmi um það er að einn nemandi getur stressast upp fyrir próf, s.s. vegna þess að hann telur námskeiðið of erfitt eða að hann telur sig ekki hafa lært nægjanlega vel undir það á meðan annar nemandi hlakkar til sama prófs, s.s. vegna þess að hann lítur á það sem áskorun. Það hvort einstaklingur skynjar atburð sem streituvaldandi veltur á því hvaða augum hann lítur atburðinn og hvaða úrræðum hann telur sig búa yfir.
Það er ýmislegt sem hefur áhrif á það hvernig atburðir eru skynjaðir. Dæmi um það er
== Streitueinkenni ==
Einkenni streitu geta verið margvísleg. Dæmi um einkenni sem geta gefið til kynna streitu eru: [[Einbeitingarleysi]], [[tilfinning]] um að ráða ekki við aðstæður, [[lítið sjálfstraust]], vandræði með [[svefn]] eða [[svefnleysi]], [[hár blóðþrýstingur]], [[höfuðverkur]], [[meltingartruflanir]], aukin [[áfengisneysla]], breytt [[mataræði]], flótti frá félagslegum og atvinnulegum skyldum.
Lína 15 ⟶ 13:
Streita líður oft hjá, s.s. þegar streituvaldandi atburðurinn er ekki lengur til staðar. Hjálp frá sérfræðingi getur hins vegar verið gagnleg til að flýta því ferli eða koma því af stað. Meðal þeirra meðferða sem eru til staðar eru eftirfarandi:
== Meðferð ==
[[Stuðningsmeðferð]] (supportive therapy)▼
Vegna þess að flest viðbrögð við streitu fela í sér tilfinningu um ófullnægjandi getu og félagslega einangrun er hægt að hjálpa mörgum sem þjást af streitu með stuningsmeðferð þar sem m.a. er hlustað á sjúklinginn og hann hvattur til að takast á við vandamál. Bæði sálaraflssinnar og [[húmanískir sálfræðingar]] leggja mikla áherslu á stuðningsmeðferð.▼
▲Vegna þess að flest viðbrögð við streitu fela í sér tilfinningu um ófullnægjandi getu og félagslega einangrun er hægt að hjálpa mörgum sem þjást af streitu með
=== Lyf ===
Mörg [[lyf]] eru á markaðnum til að aðstoða fólk við að minnka streitu. [[Róandi lyf]] eru gagnleg, sérstaklega ef þau eru notuð ásamt stuðningsmeðferð. Ætíð verður þó að hafa í huga að [[lyf]] draga í mörgum tilfellum úr einkennum en eru ekki meðferð í sjálfu sér.
[[Slökunarmeðferð]] getur gagnast vel við streitu. Með slökun lærir einstaklingurinn að stjórna sumum viðbrögðum sjálfráða taugakerfisins sem hefur áhrif á [[tilfinningalíf]] hans. Sem dæmi getur [[kvíði]] orsakast af þeirri tilfinningu þegar [[vöðvar]] dragast saman, líkt og þeir gera við streitu. Slökunarmeðferð felur í sér eftirtalin skref:
# Einbeita sér að hverjum hópi vöðva þegar maður slakar á.
Slökunarmeðferð er hægt að nota á margar raskanir en hún er sérstaklega áhrifarík þegar kemur að streitu.
{{athygli|Hér má bæta við og laga ýmislegt enn þá.}}
[[Flokkur:Læknisfræði]]
[[Flokkur:Klínísk sálfræði]]
[[en:Stress]]
[[ja:ストレス]]
| |||