„Plútó (dvergreikistjarna)“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Bjarga 1 heimildum og merki 1 sem dauðar.) #IABot (v2.0.8 |
Bjarga 4 heimildum og merki 0 sem dauðar.) #IABot (v2.0.8.5 |
||
Lína 7:
Árið 1988 uppgötvuðu vísindamenn hjá [[NASA]] að birta Plútós dofnaði lítils háttar þegar hann bar í [[stjarna|stjörnu]], en það var talið sanna að Plútó hefði [[lofthjúpur|lofthjúp]].
Plútó hefur fjóra [[fylgihnöttur|fylgihnetti]], en sá fyrsti sem fannst nefnist [[Karon]]. <ref>[http://www.stjornuskodun.is/solkerfid/pluto/karon/ Karon (fylgitungl Plútó)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110129042827/http://www.stjornuskodun.is/solkerfid/pluto/karon/ |date=2011-01-29 }} Stjörnufræðivefurinn 2010</ref> Karon er 900 km í þvermál og um sex daga á leið sinni kringum Plútó. Hinir þrír fylgihnettirnir heita Nix, Hýdra og P4. Nix og Hýdra fundust í maí [[2005]] og tilvist þeirra var staðfest í febrúar [[2006]] en P4 í júlí 2011<ref>{{cite web |url=http://www.stjornuskodun.is/frettir/nr/470 |title=Hubblessjónaukinn finnur áður óþekkt tungl við Plútó |accessdate=20.07.2011 |archive-date=2011-07-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110722195551/http://www.stjornuskodun.is/frettir/nr/470 |dead-url=yes }}</ref>.
Plútó var lengi talin níunda [[reikistjarna]] [[sólkerfið|sólkerfisins]], eða frá [[1930]] til [[24. ágúst]] 2006, þegar samþykkt var eftir heitar umræður á þingi [[Alþjóðasamband stjörnufræðinga|Alþjóðasambands stjörnufræðinga]] að telja Plútó ekki lengur reikistjörnu, heldur ''dvergreikistjörnu''. Ástæðan var m.a. sú að Plútó er aðeins einn af þúsundum þekktra [[geimfyrirbæri|geimfyrirbæra]] í Kuiperbeltinu og sum eru líklega stærri en hann. Einnig er [[sporbaugur]] Plútós talsvert frábrugðinn sporbaugum reikistjarnanna.
Lína 21:
== Tenglar ==
* [http://www.stjornuskodun.is/pluto Ítarlegar upplýsingar um Plútó á Stjörnufræðivefnum] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100424061103/http://www.stjornuskodun.is/pluto |date=2010-04-24 }}
* [http://www.stjornuskodun.is/solkerfid/pluto/karon/ Ítarlegar upplýsingar um Karon á Stjörnufræðivefnum] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110129042827/http://www.stjornuskodun.is/solkerfid/pluto/karon/ |date=2011-01-29 }}
* [http://www.stjornuskodun.is/solkerfid/pluto/nix-og-hydra/ Ítarlegar upplýsingar um Nix og Hýdra á Stjörnufræðivefnum]{{Óvirkur hlekkur|bot=InternetArchiveBot }}
* [http://www.stjornuskodun.is/solkerfid/geimferdir/new-horizons/ Ítarlegar upplýsingar um New Horizons á Stjörnufræðivefnum] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110127003806/http://www.stjornuskodun.is/solkerfid/geimferdir/new-horizons |date=2011-01-27 }}
* {{vísindavefurinn|2404|Á plánetan Plútó systurplánetu/hnött?}}
* {{vísindavefurinn|5328|Er Plútó ennþá flokkuð sem reikistjarna?}}
| |||