„Garðaríki“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
RogueRickC137 (spjall | framlög)
fjarlægja rangar upplýsingar, bætt við heimildum
Merki: Breyting tekin til baka
RogueRickC137 (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Merki: Breyting tekin til baka
Lína 1:
[[Mynd:Early Rus.png|thumb|right|250px| Kort sem sýnir yfirráðasvæði norrænna manna (Garðaríki) um miðja 9. öld (rautt) og útbreiðslu [[slavnesk tungumál|slavneskra þjóða]] (grátt). Tyrknesk áhrif ([[Kasar]]) auðkennd með blárri línu.]]
 
'''Garðaríki''' eða '''Garðaveldi''' (stundum var notuð styttingin ''Garðar'' um Garðaríki) er gamalt [[norræna|norrænt]] nafn á þeim [[Kyivan Rus']] (fornríki [[Úkraína|Úkraínu]]), sem á [[víkingaöld]] var að hluta numinn af [[Norðurlönd|norrænum mönnum]], einkum [[Svíþjóð|Svíum]] og stjórnað af þeim um tíma. Þeir lögðu einkum undir sig svæði í grennd við stærstu árnar og fljótin, allt suður að [[Kænugarður|Kænugarði]] (nefnd Kænugard í [[Flateyjarbók|Flateyjarbok]]<ref name="Flateyjarbok_p120">[[Carl Rikard Unger]], [[Guðbrandur Vigfússon]]. [https://archive.org/details/flateyjarbokens02ungegoog/page/n136/mode/2up Flateyjarbok], Vol. 2. Oslo: P.T. Malling. 1862. 701 p.: pp. 120-121</ref>), og nýttu árnar sem siglingaleiðir suður til [[Svartahaf]]s og jafnvel [[Kaspíahaf]]s.
 
Einnig var oft notað nafnið '''Austurvegur''' – ''að fara í Austurveg'' – (stundum ''Austurlönd'' eða ''Austurríki''). Loks var Garðaríki stundum kallað '''Svíþjóð hin mikla''' eða '''Svíþjóð hin kalda''' (t.d. í [[Heimskringla|Heimskringlu]]), sem vísar til þess að þetta var aðal útrásarsvæði Svía á víkingaöld. Þeir lögðu einnig undir sig landsvæði víða meðfram ströndum [[Eystrasalt]]s, sem sum hver eru sænskumælandi enn í dag, t.d. í [[Finnland]]i.
Lína 9:
Þegar Svíar fóru að sækja inn á svæðið voru þeir af innfæddum kallaðir ''Rus''. Talið er að nafnið sé dregið af [[finnska]] nafninu á Svíþjóð (''Ruotsi'') eða því [[eistneska]] (''Rootsi'').
 
Í fornum sögum er einkum [[Flateyjarbók|Flateyjarbok]] (og öðrum norrænum heimildum) [[Kænugarður]] kölluð stærsta og mikilvægasta borgin.<ref name="Flateyjarbok_p120"/> Aðrar borgir sem eru nefndar í fornsögunum eru [[Aldeigjuborg]] ([[Staraya Ladoga]] eða Gamla Ladoga), ''[[Hólmgarður]]'' (Novgorod), Palteskja ([[Polotsk]]), Smaleskja ([[Smolensk]]), Súrsdalar ([[Suzdal]]), Móramar ([[Murom]]), og Ráðstofa ([[Rostov]]).
 
== Þjóðsögulegir konungar í Garðaríki ==