„Blönduós“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
+mynd
Breytti ártali og nafni sveitastjóra
Lína 9:
Mannfjöldasæti=38|
Titill sveitarstjóra=Bæjarstjóri|
Sveitarstjóri=ArnarValdimar ÞórO. SævarssonHermannsson|
Þéttbýli=Blönduós|
Póstnúmer=540, 541|
Lína 15:
}}
[[Mynd:Blonduos4.jpg|thumb|Blönduós, gamli bærinn og kirkjan.]]
'''Blönduós''' er [[bæjarfélag]] á Norðvesturlandi, við ósa [[Blanda|Blöndu]], eins og nafnið bendir til. Byggðin á Blönduósi stendur í kvos undir bröttum marbökkum, báðum megin Blöndu, og eru bakkarnir víðast um 40 m háir. Bærinn er byggður í landi jarðanna [[Hjaltabakki|Hjaltabakka]] og Hnjúka, vestan ár (eða sunnan ár, eins og heimamenn segja) og Ennis austaanaustan (norðan) ár. [[Þjóðvegur 1]] liggur í gegnum Blönduós.
 
Bærinn var upphaflega í tveimur sveitarfélögum, byggðin sunnan ár tilheyrði [[Torfalækjarhreppur|Torfalækjarhreppi]] en norðan ár [[Engihlíðarhreppur|Engihlíðarhreppi]], en árið 1914 var Torfalækjarhreppi skipt og byggðin sunnan ár varð að sérstökum [[hreppur|hreppi]], ''Blönduóshreppi''. Þann [[1. febrúar]] [[1936]] var byggðin norðan ár svo sameinuð afganginum af kauptúninu. [[Kaupstaður|Kaupstaðarréttindi]] fékk hann [[4. júlí]] [[1988]] og kallaðist þá ''Blönduósbær'' og hélst það nafn áfram við sameiningu við [[Engihlíðarhreppur|Engihlíðarhrepp]] [[9. júní]] [[2002]].
Lína 22:
Blönduóss er fyrst getið sem lendingarstaðar í [[Landnámabók]] og víða í [[Íslendingasögur|Íslendingasögum]] er talað um skipakomur þangað en á síðari öldum virðist ekki hafa verið siglt þangað fyrr en á 19. öld. Eini verslunarstaðurinn í [[Húnaþing]]i var þá [[Höfðakaupstaður]] (Skagaströnd). Mörgum Húnvetningum þótti þó langt að sækja verslun þangað og þann [[1. janúar]] [[1876]] var Blönduós löggiltur sem verslunarstaður. Sumarið eftir voru útmældar nokkrar verslunarlóðir og tveir verslunarskúrar reistir. [[Kaupfélag Austur-Húnvetninga]] fékk útmælda lóð [[1896]] og árið [[1909]] var reist steinsteypt verslunarhús sem enn stendur.
 
Íbúðarhús risu einnig kringum verslanirnar. Árið [[1890]] voru 52 íbúar á Blönduósi og um aldamótin voru þeir orðnir 106. Árið [[1920]] voru á Blönduósi 11 steinhús, 15 timburhús og 31 [[torfbær]]. [[Ferja|Lögferja]] kom á ósa Blöndu um það bil sem byggð hófst þar og brú var svo reist á árunum 1896-1897 og var mjög mikil samgöngubót og tengdi líka þorpið, sem var að byggjast upp báðum megin árinnar. Núverandi brú var reist 1962-1963. Á árunum 19941894-1895 var gerð [[bryggja]] utan við ána og varð Blönduós þá fastur viðkomustaður [[strandferðaskip]]a.
[[Mynd:Bloenduos 01.jpg|thumb|left|Ósar Blöndu.]]
Íbúðarhús risu einnig kringum verslanirnar. Árið [[1890]] voru 52 íbúar á Blönduósi og um aldamótin voru þeir orðnir 106. Árið [[1920]] voru á Blönduósi 11 steinhús, 15 timburhús og 31 [[torfbær]]. [[Ferja|Lögferja]] kom á ósa Blöndu um það bil sem byggð hófst þar og brú var svo reist á árunum 1896-1897 og var mjög mikil samgöngubót og tengdi líka þorpið, sem var að byggjast upp báðum megin árinnar. Núverandi brú var reist 1962-1963. Á árunum 1994-1895 var gerð [[bryggja]] utan við ána og varð Blönduós þá fastur viðkomustaður [[strandferðaskip]]a.
 
[[Kvennaskóli Húnvetninga]] var fluttur á Blönduós [[1901]] og var núverandi skólahús reist [[1912]]. Skólinn starfaði allt til [[1978]] en var þá lagður niður og eru [[Textílsetur Íslands]] og [[Heimilisiðnaðarsafnið]] nú í húsakynnum skólans. Á Blönduósi er einnig [[Hafíssetrið]] í [[Hillebrandtshús]]i og verið er að koma upp [[Laxasetur Íslands|Laxasetri Íslands]] í bænum.
Lína 35 ⟶ 34:
== Fyrirtæki á Blönduósi ==
{{commons|Category:Blönduós}}* [[Kjalfell ehf]]
* [[Vilko]]
* [https://www.lyfja.is/um-lyfju/opnunartimar/ Lyfja]
*
 
[[Mynd:Bloenduos 01.jpg|thumb|left|Ósar Blöndu.]]{{Sveitarfélög Íslands}}
{{SSNV}}
{{Borgir og bæir á Íslandi}}