„Saarland“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Sweepy (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Stonepstan (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 30:
| colspan=2 align=center | [[Mynd: Germany Laender Saarland.png|300px|]]
|}
'''Saarland''' er minnsta sambandsland [[Þýskaland]]s utan borgríkjanna [[Berlín]], [[Hamborg]] og [[Bremen]], með aðeins 2.569 km² að flatarmáli. Íbúarnir eru aðeins rétt rúmlega ein milljón, sem gerir Saarland að næstfámennasta sambandslandi Þýskalands. Aðeins Bremen er fámennari. Saarland hefur lengi verið bitbein milli Þýskalands og [[Frakkland]]s, rétt eins og Elsass ([[Alsace]]) og Lothringen ([[Lorraine]]).
 
== Lega ==
Saarland liggur suðvestarlega í Þýskalandi og á löng landamæri að Frakklandi í vestri. Vestasti oddinn tengist einnig [[Lúxemborg]]. Að öðru leyti er Saarland hálf umlukið af sambandslandinu [[Rínarland-Pfalz|Rínarlandi-Pfalz]].
 
== Fáni og skjaldarmerki ==
Fáni Saarlands er eins og [[þýski fáninn]], nema hvað búið er að setja [[skjaldarmerki]] sambandslandsins er í miðjunamiðjunni. Fáni þessi var tekinn upp 1957, þegar Saarland var stofnað sem sambandsland, gagngert til að sýna fram á að landið væri þýskt. Skjaldarmerki Saarlands er fjórskipt. Efst til vinstri er hvítt ljón á bláum grunni, en það var merki greifanna frá Saarbrücken. Efst til hægri er rauður kross á hvítum grunni, en þaðsem var merki kjörbiskupanna frá [[Trier]]. Neðst til vinstri ereru þrír hvítir ernir áí rauðum borða á gulum grunni, en það var merki hertogadæmisins Lothringen (Lorraine), sem í dag er franskt. Neðst til hægri er gullitaðgyllt ljón á svörtum grunni, en þaðsem var merki hertogadæmisins Pfalz-Zweibrücken. Skjaldarmerki þetta var tekið upp [[1. janúar]] 1957, daginn sem Saarland varð að sambandslandi.
 
== Orðsifjar ==
Lína 43:
== Söguágrip ==
[[Mynd:100 saar franken.jpg|thumb|Saarfrankar frá 1955]]
* [[925]] verðurvarð landið hluti af hinu [[Heilaga rómverska ríkið|heilaga rómverska ríki þýskrar þjóðar]]. Mörg greifadæmi myndast. Þeirra helst er greifadæmið Saarbrücken.
* Næstu aldir ráðatilheyrði ýmislandið greifadæmiýmsum landinugreifadæmum, s.s. hertogadæmiðhertogadæminu Lothringen, kjörfurstadæmiðkjörfurstadæminu Trier, hertogadæmiðog hertogadæmunum Pfalz-Zweibrücken og Nassau-Saarbrücken.
* [[1680]] réðistréðst [[Loðvík 14.|Loðvík XIV.]] inn í þýska ríkið í [[9 ára stríðið|9 ára stríðinu]]. Landsvæðið allt var allt innlimað Frakklandií Frakkland (''Reunion'') og myndarmyndaði í fyrsta sinn eina heild, Saarsvæðið.
* [[1697]] varð Frakkland að skila Saarsvæðinu aftur í friðarsamningunum í Rijswijk.
* [[1793]] innlimuðu Frakkar Saarsvæðið aftur í byltingarútrásinni.
* [[1814]] úrskurðaði [[Vínarfundurinn]] að Frakkar skyldu skila Saarsvæðinu og skyldi því skipt milli [[Prússland]]s og [[Bæjaraland]]s og nokkurra smærri furstadæma.
* Síðla á [[19. öldin|19. öld]] hófst kola- og stáliðnaðurinn í héraðinu.
* [[1871]] sigraði [[Bismarck]] Frakka í orrustunni við Spichern, nálægt Saarbrücken, og innlimaði Elsass og Lothringen. Prússland verður aðvarð keisaradæmi og er Saarsvæðið hluti af því.
* [[1918]] taparbeið Þýskaland ósigur í [[Heimstyrjöldin fyrri|heimstyrjöldinni fyrri]]. SaarhéraðiðFrakkar erhernámu hernumið af FrakklandiSaarhéraðið.
* [[1920]] úrskurðaði [[þjóðabandalagið]] að Saarhéraðið skyldi vera undir stjórn Frakklands í 15 ár.
* [[1935]] fór fram þjóðaratkvæðagreiðsla í Saarhéraðinu og kusu rúmlega 90% íbúanna sameiningu við Þýskaland. Það verðurvarð formlega eigiðsérstakt héraðihérað og færfékk í fyrsta sinn heitið Saarland.
* [[1945]] töpuðubiðu Þjóðverjar ósigur í [[Heimstyrjöldin síðari|heimstyjröldinniheimstyrjöldinni síðari]]. Frakkar áformaáformuðu að innlima Saarland endanlega, en varÞjóðabandalagið meinaðmeinaði afþeim þjóðabandalaginuþað.
* [[1946]] var Saarland splittaðklofið frá franska hernámssvæðinu og breytt í franskt verndarsvæði með eigin stjórn, stjórnarskrá og mynt (Saarmark og síðar SaarfrankiSaarfranka [[1947]]).
* [[1955]] fór fram þjóðaratkvæðagreiðsla í Saarland og kusu 67% íbúanna sameiningu við Þýskaland.
* [[1957]] varð Saarland að yngsta sambandslandi Þýskalands (utan [[Austur-Þýskaland]]s).