|
|
|
[[Mynd:Pfanne (Edelstahl).jpg|thumb|200px|Steikarpanna úr ryðfríu stáli.]]
'''Ryðfrítt stál''' er [[stál]], þ.e. [[málmblanda]] [[járn]]s og [[kolefni]]s, með að minnsta kosti 11,5% [[króm]]innihald.<ref>{{cite web|url=http://www.steel.org |title=Steel Glossary |accessmonthday=July 30 |accessyear=2006 |publisher= [[American Iron and Steel Institute]] (AISI)}}</ref> Eins og nafnið gefur til kynna ryðgar ryðfrítt stál mjög lítið samanborið við venjulegt stál. [[Harry Brearley]] fann það upp árið [[1913]] í Brown-Firth-rannsóknastofunni í [[Sheffield]] á [[England]]i. Hann hafði veriðvar að rannsaka leiðir til að draga úr tæringu í [[byssuhlaup]]um, þegar hann tók eftir því að prufa, sem hann hafði hent, ryðgaði ekki.
HáuHið oxunarviðnámimikla oxunarviðnám ryðfrís stáls í [[loft]]i við staðal[[hitastig]] erfæst yfirleitt náð með því að hafa króminnihald þess meira en 12% (eftirmælt í þyngd). Krómið myndar lag af króm(III)oxíði (Cr<sub>2</sub>O<sub>3</sub>) þegar það kemst í snertingu við [[súrefni]]. Þetta lag er of þunnt til að veraþað sjáanlegtsjáist, sem þýðir að málmurinn helst gljáandi. Það er hinsvegarhins vegar [[vatn]]shelt og loftþétt, semog verndar málminn innanundir við lagiðlaginu. ÞegarEf málmurinnmálmhluturinn rispast þannig að lagið rofnar myndast það tiltölulega fljótt aftur. Þetta fyrirbæri er kallað [[óvirknun]] og sést einnig í öðrum málmum, til dæmis [[ál]]i. Þegar ryðfríir stálpartar eins og rær og boltar eru skrúfaðir saman, geta oxíðlögin skrapast af. Þegar þauoxíðið myndast að nýjuaftur geta þauhlutirnir snertstlíkt og gróið saman og verða áhrifin þá svipuð því aðsem partarnirþeir hafi verið soðnir saman.
== Neðanmálsgreinar ==
|
