„Köngulær“: Munur á milli breytinga

'''Köngulær''' ([[fræðiheiti]] ''Araneae'') ereru ættbálkur [[áttfætlur|áttfættra]], hrygg- og vænglausra dýra sem búa til [[silki]]. Allar kóngulær framleiða eitur, nema ein ætt sem kallast [[netjukóngulær|netjuköngulær]]. Margar köngulóategundir veiða með því að búa til [[Kóngulóarvefur|vefi]] eða gildrur til höfuðs skordýrum.

Ólíkt [[skordýr]]um, en líkt og aðrar áttfætlur, hafa köngulær tvískiptan búk. Höfuð og frambolur eru samvaxin í það sem kallast höfuðbolur, en ekki aðskilin með skoru eins og hjá skordýrum. Þar eru mikilvæg líffæri, svo sem heilinn. Í afturbolnum (latína: ''abdomen''; sem þýðir kviður) er að finna meltingarfærin, öndunarfæri og hjarta og utan á honum er einnig [[spunavarta]]n er einnig utan á honum. Ytri stoðgrind kóngulóa kallast hamur. Hann er loðinn og er búinað tilmestu úr efni sem nefnist [[kítín]] og er loðinn. KóngulærKöngulær eruhafa [[Hamskiptir|hamskiptarhamskipti]], sem þýðir að þær þurfa reglulega að yfirgefaleggja af sér stoðgrindina og mynda nýja því hún stækkar ekki með þeim. Stærð köngulóa er breytileg eftir tegundum, en í flestum tilvikum er kvendýrið stærra en karlinn.

Fjöldi augna er oftast átta og eru augun [[einlinsa]] — en ekki eins og í mörgum skordýrum, sem eru með [[fjöllinsa]] (samsett) augu. Bifhár á fótum greina loftstrauma og önnur hár virka sem bragðskynhár eða annars konar nemar. Einnig eru áhefur kóngulónniköngulóin svokallaðirsvokallaða [[lýrunemi|lýrunemarlýrunema]], semen það eru raufar á fótunum með taugaendum sem nema titring, til dæmis í vef kóngulóarinnarköngulóarinnar.

Köngulær hafa [[opið æðakerfi]], sem þýðir að blóð rennur á milli æða og íum sérstök hólf í stað þess að fylgja föstu æðakerfi.

Köngulær framleiða silki og nota það á margan hátt, meðal annars til að spinna vef sem þær veiða í. ogSlíkar köngulær kallast slíkar köngulær [[vefkönguló|vefköngulær]]. Aðrar köngulær, og vefköngulær margar hverjar reyndar líka, nota hann til að ferðast á milli staða og kallast [[förukönguló|föruköngulær]]. Köngulær nota líka silkið til að geyma bráð sína í. Þær vefja bráðina inn í sekk og sprauta svo [[ensím|meltingarensímum]] inn í hann. Síðan sjúga köngulærnar innan úr sekknum. Köngulóarsilki er með sterkustu efnum í heimi, og hefur tíu sinnum meira togþol en stál. Burðargeta eins fermetra væri um 240.000 tonn. Silkið er líka það sem gerir þeim líka kleift að skríða upp veggi. Vegna styrkleikaþess hversu silkissterkt silki köngulóa (sem er (margfalt sterkara en silki frá [[silkiormum|silkiorma]]) hafa menn lengi reynt að herma eftir uppbyggingu þess.ókst, Með því að flytja gen úr köngulóm yfir í erfðaefni geita tókst [[Nexia Biotech Ltd.]] taðað fá geiturnargeitunar til að framleiða próteinin sem þarf til að smíða vefinn. Þótt tekist hafi að vinna próteinin úr mjólkinni er enn eftir að finna út hvernig á að „púsla“ þessu saman. Takist það verður hægt að framleiða afar sterkt lín sem hægt væri að nota í föt í staðin fyrir [[nælon]] og [[kevlar]] (efnið sem notað er í [[skotheld vesti]]).