„Byggingarefni“: Munur á milli breytinga

'''Byggingarefni''' eru þau [[efni]] sem eru notuð eru til að byggja [[mannvirki]]. MáMörg notanáttúruleg mörgefni nátturulegmá efninota sem byggingarefni, til dæmis [[leir]], [[sandur|sand]], [[tré]] og [[berg|stein]]. Notaðar hafa verið trjágreinar og laufblöð sem byggingarefni. Að auki eru gerviefni notuð sem byggingarefni, og eru nokkur þessaraþeirra eruframleidd meirmeira tilbúin til notkunar en önnur. Framleiðsla byggingarefna er vel settmikilvæg atvinnugrein í mörgum löndum og notkun þessara efna skiptist íá nokkrar iðngreinar, eins og [[trésmíði]], [[pípulögn]], [[þak|þakgerð]]bygging og uppsetninguppsetningu [[einangrun]]ar.

Byggingarefni skiptast í tvo flokka: nátturulegnáttúruleg og tilbúin. NátturulegTil efnináttúrulegra eruefna þauteljast sembæði hafaefni sem ekki hafa verið unnin í [[iðnaður|iðnaði]], eðaog þau sem hafa verið dálítið unnin, minna eða meira, eins og timbur eða gler. Tilbúin efni eru framleidd með iðnvæddum aðferðum og hafaeru verið ákaflegamikið unnin afí mönnumhöndum eða með vélum, eins og [[plast]] eða [[málning]] byggð á [[jarðolía|jarðolíu]]. GagnlegBæði eruhin bæði nátturulegnáttúrulegu og tilbúintilbúnu efnibyggingarefni eru hin gagnlegustu.

Leðja, steinn og plöntur eru þau einföldustu efniefnin. Um allan heim hefur fólk notað ölleinhver þessara efna til að byggja húsinhús sín, allt eftir [[veður|tíðarfartíðarfarinu]]i þar sem þauþað búabýr. Yfirleitt er steinn notaður sem formgerðarefni í þessum byggingum, og leðja er notuð til að fylla bilin. Leðjan er í raun [[steinsteypa|steinsteypt]] efni.

Hirðingjar um allan heim hafa, samkvæmt venju, búið í [[tjald|tjöldum]]. Tvær velþekktar gerðar af tjöldum eru [[indíánatjald]] og [[yurt|júrt]]. Nýlega hefur notkun dúks veriðsem endurlífguðbyggingarefnis semverið byggingarefniendurvakin. MegaÍ nútímabyggingarmörgum notanútímabyggingum dúker semtil erdæmis haldinnnotaður uppdúkur afsem [[stál|stálvírar]]köplum eða [[loftþrýstingur|loftþrýstingi]], tilhalda dæmisuppi.

ÓlíkirHinir ýmsu byggingarstílar fara eftir magniþví sérstakshversu efnis semmikið er notað af tilteknum efnum. ÞessirÚtkoman farafer oft eftir gæðigæðum þess [[jarðvegur|jarðvegs]] notuðsem notaður er, til dæmis eru byggingar úr leirríkum jarðvegi með meiri leir eru ólíkar þeim sem eru byggðar úr sendnum jarðvegi. meðHús meiri sandi.úr Leðjaleðju og leir geta bæði haldið vel hita eða kuldasvala inninnan velveggja vegna góðrar [[varmarýmd]]ar sinnar. Hús þar sem notajarðvegur jarðveger notaður sem byggingarefni eru náttúrulega köldsvöl íá sumarsumrin og heithlý íá vetriveturna. Leir heldur hita eða kulda vel og getagetur gefið hann frá sér í langan tíma, eins og steinn. Veggir úr jarðvegi breytasteru ílítt hitanæmir hægt ogfyrir hægthitabreytingum, þannig gerasttaka hitastigsbreytingar í lengri tíma en í öðrum byggingum, en þær varastanda einnig ílengur lengri tímayfir.

Byggingar úr leðju og leir finnast í [[Vestur-Evrópa|Vestur-]] og [[Norður-Evrópa|Norður-Evrópu]] og hafa verið byggðar þar íöldum margar aldirsaman. Sumar þessara bygginga eru íbúðarhæfar enn íbúðarhæfar í dag.

== BergSteinn ==

MannvirkiLangt úrer bergisíðan hafamenn veriðfóru byggðað íbyggja mjögmannvirki langanúr tímasteini. BergSteinn er varanlegasta byggingarefni sem máhægt fáster að fá, og er yfirleitt mjög fáanlegtauðfengið. Til eru margar bergtegundir og allar hafa ólíkaþær mismunandi eiginleika sem gera þær betri eða verri til sérstakra notkananota. BergSteinn er mjög þétt efni sem býður upp á mikla vernd. Helstu ókostir bergssteins ereru þyngd oghans klaufaskapurog þessómeðfærileiki. [[Orkuþéttleiki|Orkuþéttni]] bergs er líka ókostur, talið erfitt er að halda þaðí því heitthita án þess að nota mikla orku.

Í fyrstu voru bergveggirsteinveggir byggðirgerðir með því að setjahlaða bara einneinum steinsteini ofan á annan, án [[sement]]s eða steinlíms. Með tímanum varð sement algengarialgengara og í dag er það næstum alltaf notað í dag til að byggja veggisteinveggi.

Má sjá byggingarByggingar úr [[steinn|steini]] má sjá í flestum stórum borgum í dag. Nokkrar [[siðmenning]]ar notuðu aðeins stein til bygginga, til dæmis [[Egyptaland hið forna|FornegyptarForn-Egyptar]], [[Astekar]] og [[Inkaveldið|Inkar]].

== StráHálmur ==

[[Strá|Hálmur]] (eða strá) er eitt elsta byggingarefnibyggingarefnið sem til er, gras er gott einangrunarefni og fáanlegt auðveldlegaauðfengið. MargarMargir ættirættbálkar í [[Afríka|Afríku]] hafa búiðbúa í heimilumhúsum úr strái íallan allarársins árstíðirhring. Í [[Evrópa|Evrópu]] var stráhálmur notaðfrekar oftarnotaður sem þakefni, og var einueitt sinnisinn mjög vinsæltvinsæll en ervarð núað láta orðiðundan úreltsíga vegna uppfinningar nýja nútímalegri þakefna sem voru auðveldari í notkun. Nú á dögum er stráhálmþök ífarin smánotkunað tíðkast smávegis aftur, til dæmis í [[Holland]]i eru nú mörg ný hús byggð í [[Holland]]i með þökum úr bæði stráiúr hálmi og leirhellum.

[[ÍsInuítar|Inúítar]] hafanotuðu verið notað[[ís]] sem byggingarefni afþegar [[Inuítar|Inuítum]]þeir til að byggjabyggðu [[snjóhús]] sín. EinnigÁ hafasíðustu árum hefur ís einnig verið notaðnotaður til að byggja [[hótel]] og aðra ferðamannastaði íá [[Vesturlönd|Vesturlöndum]].

[[Timbur]] er byggingarefni úr [[tré|trjám]] sem er oft sagað eða þjappað saman. Það er oft notað í formi borða eða planka. Timbur er almenntalgengt byggingarefni víðnotaðog víða notað til að byggja allskonaralls konar byggingar í mörgumýmiss konar [[loftslag|loftslögumloftslagi]]. Timbur getur verið mjög sveigjanlegt undir þyngdumálagi og haldið styrk sinnsínum. Það er mjög sterkt þegar þjappaðþrýstingur lóðréttá það er samsíða viðaræðunum. ÓlíkarMismunandi trjátegundir hafa ólíkamsimunandi eiginleiki, en sú sama trjátegund getur gefið af sér ólíkarhinar ýmsu tegundir timburs. ÞessNokkrar vegnatrjátegundir erteljast betrigefa aðaf notasér nokkrar trjátegundir sembetra byggingarefni en aðrar. Umhverfið sem tré vex í getur líka haft áhrif á hentugleikihentugleika timburs.

UpprunulegaÍ fyrstu var tré notað sem byggingarefni í formi trjábola. Trén voru baraeinungis skerinhöggvin aðí nauðsynleguréttar lengdlengdir og settstillt af á réttum stað. Stundum var trjábörkurinn tekinn af.