„Sjávarföll“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
dope |
lol |
||
Lína 5:
|}
Sjávarföll eru ris og hnig sjávar á jörðinni, til komin vegna þyngdarkrafta tungls og sólar sem toga í jörðina. Hugtakið nær yfir bæði flóð, sem er hækkun á yfirborði sjávar, og fjöru, þar sem yfirborðið lækkar. Yfirleitt gætir flóðs og fjöru tvisvar sinnum á sólarhring á hverjum punkti jarðar. Þar sem þyngdarkraftur sólar á yfirborði jarðar er aðeins helmingur á við þyngdarkraft tunglsins, skiptir staða tunglsins mestu máli þegar sjávarföll eru skoðuð. Tunglið togar þannig í sjóinn á þeirri hlið jarðar, sem snýr að því. Á fjærhlið jarðar þrýstist sjórinn hins vegar út vegna miðflóttakrafts, sem er til kominn vegna snúnings jarðar-tunglkerfisins um sameiginlega massamiðju.
Mesti munur flóðs og fjöru á jörðinni er við
Mestur munur flóðs og fjöru á Íslandi er við Breiðafjörð og getur þar orðið 5 metrar. Sjávarfalla gætir mismikið í kringum landið, til dæmis er algengur munur flóðs og fjöru við Faxaflóa 4 metrar á stórstreymi en á Norður- og Austurlandi sjaldnast meiri en einn og hálfur metri.
== Sjá einnig ==
og [[Miðjarðarhaf]]inu, [[Eystrasalt]]inu og [[Karabíska hafið|Karabíska hafinu]]. Er það vegna þess að tilkoma sjávarfallg fjöru við [[Faxaflói|Faxaflóa]] 4 metrar á stórstreymi en á [[Norðurland|Norður-]] og [[Austurland]]i sjaldnast meiri en einn og hálfur metri.
* [[Fjara]]
| |||