„Einræði“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
skipti greininni út í heild sinni. (var aðeins 1-2 málsgreinar fyrir) |
|||
Lína 1:
{{stjórnarfar ríkja}}
Einræðisríki ólíkt lýðræðisríkjum byggja ekki á grundvallargildum líkt og umburðarlyndi, viðurkenningu grundvallarréttinda og jöfnum rétt allra fyrir lögum. Í slíkum ríkjum er tiltekið valhópur ( í stað kjósendahóps e. Selectorate) sem veitir valdhafa umboð til að stjórna. Því myndast umboðskeðja á milli valhópsins og valdhafans en fólkið, almenningur, heyrir undir beint boðvald valdahafans og hefur því ekkert að gera með stjórn landsins, það veitir engum umboð en er samt undir valdsviði hans! Valdtemprun er sjaldséð í einræðisríkjum. Einræðisríki eru flokkuð eftir gerð valhópsins, dæmi um slíkt stjórnarform eru:
-Konungsríki þar sem fjölskyldan er valhópurinn
-Theokratía þar sem stigveldi kirkjunnar er valhópurinn ( Íran)
-Eins flokks ríki þar sem flokksstrúktúrinn er valhópurinn ( Kína)
-Persónustjórn þar sem fjölskylda valdahafa er valhópurinn
-Herstjórn þar sem formgerð hersins er valhópurinn ( Egyptalandi)
Valdhafar einræðisríkja eru einungis ábyrgir gagnvart valhóp sínum svo almenningur hefur ekkert að segja um stjórn ríkisins og hefur valdhafi því vald yfir almenningi sem ekki er lögmætt af honum sjálfum.
Alræðisríki eru einræðislegt stjórnarform en eru ekki einræðis ríka af því að:
- Þau beita mikilli hugmyndafræði og beina henni með öflugum hætti að almenningi
- Þau reyna ítrekað að stjórna háttsemi almennings og nýta það sem kúga hann til að þjóna ríkinu
- Þau banna algjörlega alla samfélagslega margræðni, þ.e. tilvist hagsmuna samtaka o.fl.<ref>G.Bingham Powell, Russel J Dalton og Kaare Strom, „Government and Policymaking“ í ''Comparative Politics Today,'' 10. útg., ritstj. G.Bingham Powell, Russel J Dalton og Kaare Strom. (New York: Longman, 2012), 100-123.</ref>
== Tengt efni ==
| |||